Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRAKSEOLOGIA-NAUKAOSPRAWNYMDZIAŁANIU
bądźinnymsensiewspółprzyczyniająsiędopowodzeniacałegosystemu,atensystem,rozu-
mianyjakocałość,przyczyniasiędopowodzeniaswoichczęści”(Szpaderski,2008,s.93).
Kotarbińskidefniowałteorięorganizacjijakodyscyplinębadawcządociekającąwarunków
jaknajsprawniejszegofunkcjonowaniazespołówwspółdziałających,zeszczególnymuwzględ-
nieniemzależnościfunkcjonowaniazespołuodjegostruktury.Słowo„organizacja”odnosił
zarównodoprzedmiotubadanego,jakteżdopunktuwidzenia,zktóregotenprzedmiot
jestbadany,przedmiotbadanybowiemtozespoływspółdziałające,więcpewnezespoły,
apunktwidzeniatobadaniezespołówpodwzględemstruktury.Teoriaorganizacjistano-
wiła„drugie(węższe)piętro”szerzejrozumianejprakseologii,będącjejnaturalnączęścią
(Kotarbiński,1975,s.92).JakpiszeAdamSzpaderski(2008,s.1-2),„prakseologiczna
teoriaorganizacjijestjednąznajoryginalniejszychinajbardziejwpływowychkoncepcji,jakie
powstałynagrunciepolskim.Teoriatazostałazbudowanazbiorczymiskoordynowanym
wysiłkiemkilkusetosobowejwspólnotyuczonych.Byłtofenomen,któregonieudałosiędo
tejporypowtórzyć.Dziękiprowadzonymnaprzestrzeniwielulat,zaawansowanymanalizom
dedukcyjnym,badaniomempirycznym,jakrównieższerokiejdziałalnościpopularyzator-
skiej,ujęcietowytworzyłowieleoryginalnychiużytecznychrozwiązańwzakresienauk
ozarządzaniu”.Przeprowadzającanalizęmetodologicznąprakseologicznejteoriiorganizacji
wświetlekoncepcjimetodologicznejThomasaKuhna(2001),Szpaderskiukazujejejory-
ginalnośćitożsamość.Autorprzedstawiłprakseologicznąteorięorganizacjijako„paradygmat
uznawanyprzezwspólnotęuczonych,tworzącychzwartąszkołęnaukową.Pokoleniaprak-
seologówwspółtworzyłyokreślonątradycjębadawczą,wktórejpanujewzględnajedno-
myślnośćwkwestiachujmowaniarzeczywistości,przedmiotubadań,procedurbadawczych,
spodziewanychwyników,atakżeakceptowanychwartościikryteriównaukowych”(Szpa-
derski,2011,s.12).
SzczególnezasługidlarozwojuprakseologicznejteoriiorganizacjiwniósłZieleniewski,
któryjakopierwszywswoichdwóchwielokrotniewznawianychdziełach:Organizacjaze-
społówludzkich.WstępdoteoriiorganizacjiikierowaniaorazOrganizacjaizarządzanie,twórczo
rozwinąłteorio-organizacyjneintuicjeirefleksjeKotarbińskiego.Zawspółtwórcówprakseo-
logicznejteoriiorganizacjiuznajesiętakżeWitoldaKieżuna,JerzegoKurnalaorazBolesława
Kuca,którzyprzedstawiliswojepoglądyikoncepcjenatentematwwieluoryginalnych
iwpływowychdziełach.
1.6.PRAKSEOLOGICZNAORIENTACJABADAWCZAWSPORCIE
Interesującym,chociażmniejspopularyzowanym,obszaremdociekańprakseologicznych
stałsięteżsport.Wtworzącejsięwlatach70.XXw.nauceosporcie(ang.sportscience),okre-
ślanejprzezHansaLenka(1979,s.42)jako„multidyscyplinarnyzespółnauk”,pojawiłsię
problemzintegrowaniemsięrozwiniętychdyscyplin,takichjakpsychologiasportu,medy-
cynaifzjologiasportuorazbiomechanika,zdyscyplinaminowymi,zorientowanymina
organizacjęizarządzanieprocesemtreningowymiwalkąsportową,tj.teoriąsportuiteorią
treningusportowegoczyekonomiąsportu.Szybkozauważononiedostatekbardziejogól-
nychteoriiiinterdyscyplinarnegojęzykaułatwiającegoporozumiewaniesięspecjalistów
reprezentującychróżnepoddyscyplinynaukiosporcie.Abyczęścioworozwiązaćzaistniałe
problemy,niektórzybadaczezaczęliopowiadaćsięzawykorzystaniemmetodologiinauk
22
