Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odautora
Ambicjąniniejszejksiążkijestzwrócenieszczególnejuwaginakilkaproble-
mówpomijanychlubsłaboobecnychwpolskichbadaniachnadprzekładem.
Samjejtytułjestświadomieprowokujący.Otłumaczachzwykłosięmówić
zlekceważeniem,począwszyodsłówHoracego:nOimitatores,servumpe-
cus”,poprzezuwagiCervantesaonkobiercachflandryjskichoglądanych
zprzeciwnejstrony”czyprzykażdejokazji,doprzesytupowtarzanyslogan
ntraduttore,tradittore”,ażpoopinięRobertaFrosta,żenpoezjąjestto,co
przepadawprzekładzie”.
Uściślijmynapoczątekpewnekwestie.Popierwsze,niemożnaproblemu
przekładusprowadzaćjedyniedoprzekładupoetyckiego.Liczbakomunika-
tów,któredodzisiejszegoczłowiekadocierająwformietłumaczeń,jestwręcz
gigantyczna;trudnojąokreślićwprocentach,alerzeczdotyczywszelkich
dziedzinżyciacodziennego,odprognozpogodywinteresującychnaswłaśnie
krajachświata,poprzeznajświeższeinformacjeokatastrofachlubważnych
wydarzeniachpolitycznych,notowanianaświatowychgiełdach,wynikiostat-
nichmeczówwNBA,LidzeMistrzówitd.,poulotkidołączanedolekarstw
czyinstrukcjeobsługisamochodów,komputerówiinnychnajpowszechniej
używanychurządzeń.
Wracającjednakdoliteraturypięknej,stwierdzićwypada,żedominująca
ijednoznaczniekrytycznapostawawobecjejtłumaczeńgraniczyzhipokry-
zją.Równieżiwtejdziedzinie,jeżeliweźmiemypoduwagę,cofaktycznie
czytakulturalnapublicznośćnacałymświecie,zarysujesiępewnieilościo-
waprzewagatekstówtłumaczonychzjęzykówobcych.Nawetjednakgdyby
pominąćwtymzestawieniuliteraturępopularną,teoretycznaabsolutyzacja
oryginałukosztemkażdegoprzekładuniemapokryciawpraktyceczytelni-
czej.Jestskądinądoczywistymparadoksem,żefundacyjnytekstzachodniej
kultury,czyliNowyTestament,wistocieniemaoryginału:Jezusmówiłpo
aramejsku,jegosłowa(pozaparomadosłownymiprzytoczeniami)znamyje-
dyniewprzekładach.Jużsamtenparadokspowinienskłonićnasdobardziej
wyważonegopoglądunakwestieprzekładu.
