Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.StanisławKonarski–szkicbiograficzny
Maryi)takżezostałzadedykowanymożnemukrewniakowiipatronowi–mecaenati
gratiosissimo–kolejnemubiskupowipoznańskiemu,JanowiJoachimowiTarle
(1658-1732),któryjużrokwcześniejotrzymałodKonarskiegopanegirycznąmowę
AngelusPosnaniensisEcclesiae.Wlatach1721-1725Konarskiopublikowałłącznie
sześćmówpanegirycznych,pochwalnychipogrzebowych.Niebyłatotwórczość
wysokichlotów,araczejtypowydlaczasówsaskichpopisbarokowychudziwnień
stylistycznychikrotochwilnychkonceptów.JakpisałWładysławKonopczyński,
flreformatorpokilkunastulatachwydrwiniemiłosiernieswepierwszemowyizaliczy
jedo«tuzinagłupstw»,znichteżwłaśnieczerpaćbędzieprzykłady,jaknienależy
mieszaćwymowyzmniemanąpoezją”21.
WspomnianybiskuppoznańskiJanJoachimTarłow1725r.umożliwiłKonar-
skiemuwyjazddoRzymuorazstudiawCollegiumNazarenum,wszczęśliwym
dlatejszkołyokresierektoratuświatłegopijara,Domenico(wzakoniePaolinodi
S.Giuseppe)Chelucciego(1681-1754).Cheluccizostałw1705r.członkiemrzym-
skiejakademiiArcadii,byłnauczycieldomowymAlessandraAlbaniego,bratanka
papieżaKlemensaXIiprzyszłegokardynała.Oprócznauczaniaretoryki,Chelucci
podjąłstudiamatematyczneijakorektorNazarenumod1718r.uczyniłwieledla
unowocześnieniaprogramunauczania22.W1727r.Konarskiemupowierzonotam
nauczaniełacińskiejwymowyipoezji.PrzykładorganizacjiNazarenumstałsiędlań
jednązinspiracjidlareformyszkolnictwapijarskiegowRzeczypospolitej23.
Rok1729przyniósłkontynuacjępodróżyKonarskiegopoEuropie,fundowa
-
nejprzezwuja–biskupa.NajejtrasieznalazłasięFrancja,NiemcyiAustria.Nie
chodziłotymrazemosystematycznestudiawjakiejśakademickiejinstytucji,ale
oindywidualnezapoznaniesięzatmosferąintelektualnąkrajów,ichszkolnictwem
iliteraturą,zinfrastrukturąistosunkamispołecznymi,wreszcie–coszczególnie
istotne–znowoczesnąmyśląpedagogiczną
24
.W1730r.Konarskipowróciłdo
Warszawy,świadomyzaniedbaniawłasnegokrajunawielupłaszczyznach.
RozpocząłsięwówczaskolejnyetapintelektualnejdrogiKonarskiego,tymrazem
wtowarzystwieinnegomożnegokrewnego–JózefaAndrzejaZałuskiego(1702-
-1774).Załuskimiałzasobąkilkuletniąedukacjęwstępnąwkolegiachjezuickich
ipijarskich,atakżestudiawRzymieiParyżuorazwAkademiiKrakowskiej.Piąłsię
szybkoposzczeblachkarierykościelnej,uzyskującbogatebeneficjaiważnestano-
21W.Konopczyński,StanisławKonarski,s.16.
22
U.Baldini,ChelucciDomenico,w:Dizionariobiograficodegliitaliani,t.24,Roma1980,s.418-421;
G.Caló,Unumanistaeducatoredelsec.XVIII.PaolinoCheluccidellescuolepie,flRivistapedagogica”
25(1932),nr2,s.5-47;F.Favino,ScienzaederudizioneneicollegidegliOrdinireligiosiaRomatraSei
eSettecento,flCheiron:materialiestrumentidiaggiornamentostoriografico”43/44(2005),s.331-372.
23SzerzejoinspiracjachKonarskiego,którychniewyczerpujesłynnerzymskiekolegium,J.Buba,
RodowódCollegiumNobilium,w:Nowożytnamyślnaukowawszkołachiksięgozbiorachpolskiego
oświecenia,red.I.Stasiewicz-Jasiukowa,Wrocław1976,s.17-45.
24
T.Chachulski,StanisławKonarski,s.12-13,19-20;J.Nowak-Dłużewski,StanisławKonarski,
s.28-32,oszczególnymznaczeniuteoriiwychowawczychLocke’aiRollina–s.29.
21
AdamMickiewiczUniversityPress©2023
