Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rOzDziAŁ1Wprowadzeniedoanalizywariancji
17
zdolnościprzestrzenne–średnia
30
25
20
15
10
5
0
wskazujący
dłuższy
równepalce
serdeczny
dłuższy
Rysunek1.2.Hipotetycznyukładśrednichdlaosóbodłuższympalcuwskazującym,
równychpalcachidłuższympalcuserdecznym
Zanimjednakpopadniemywczarnąrozpacz,spróbujmysięchwilęzastanowić
nadwykonanymwłaśnieporównaniem.Wzięliśmyskrajnegrupy,zakładając,że
wów
czasbędziełatwiejznaleźćistotnąróżnicę.Cosiędziejejednak,wsytuacjigdy
najlepszyjestpewienoptymalnypoziomproporcjipalców?Wkońcunaturanie
przepadazaskrajnościami.Zgodniezregresjądośredniejwynikibędąwokółniej
oscylowały.Zjawiskoregresjidośredniej,odkryteprzezFrancisaGaltona,wskazuje
naprzykład,żesynowiewysokichojcówbędątroszkęniżsiniżojcowie,asynowie
niskichojcówtrochęwyżsi.Podobnezjawiskoobserwujesięwprzypadkuliczby
dzieci–kobietypochodzącezwielodzietnychrodzinbędąmiałymniejpotom-
stwa,atebędącejedynaczkamichętniejurodząichwięcej.Możejestzatemtak,że
skrajnegrupybędąsięznaczącoróżniłyodgrupyosóbopodobnejdługościpalców
wskazują
cegoiserdecznego(zob.rys.1.2).Wtakiejsytuacjikoniecznejestzastoso-
waniejednoczynnikowejanalizywariancji,którapokaże,żeśrodkowagruparóżni
sięodgrupskrajnych.Jejuwzględnieniewschemacieporównańpozwoliwykazać
istotneróżnice.Niezawszewięcanalizaskrajnychgrupsięopłaci.
JeDenczynnikczywiele:UrOkinTerAkcJi
Wróćmynachwilędoprzykładuosiągnięćszkolnych.Napytanie,odczegoza-
leżypoziomosiągnięćszkolnych,studencizwykledośćszybkowskazujązmienną
poziominteligencji,jednakżeszybkododają:naleteż…”.Itupojawiasięlistainnych
domniemanychczynników,któremogąbyćodpowiedzialnezazróżnicowanie
wpoziomieosiągnięćszkolnych.Świadomośćowejzłożonościzjawiskjestpo-
wsze
chnanietylkowrozumowaniunaukowym,aleiwmyśleniupotocznym.
Dążącdojaknajlepszegouporządkowaniaobserwowanejzmiennościzjawisk,
rzadkopoprzestajemynaprostychjednoczynnikowychschematachbadawczych.
