Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1ł3Rodzajeniepewnościpomiarowej
7
zarównoodbłędówlosowych9jakisystematycznych.Dokładnośćwyniku
średniegozależyrównieżodobuźródełbłędów.Cowięcej9nawetjeżelibrak
jestbłędusystematycznego9wynikśrednirzadkokiedyjestidealniezgodny
zwartościąodniesienia.Wynikatozobecnościbłędulosowego(niepewności
pomiarowej)9patrzrozdział2i3.WynikistudentaBsąpotwierdzeniemtej
reguły.Czteryspośródpięciupomiarówtegostudentamocnoodbiegająod
wartościprawdziwej10900ml.Pomimotowartośćśredniazewszystkichwy-
ników910901ml9jestbardzodokładna.Dowodzito9żeniedokładnośćpojedyn-
czychwynikówjestrezultatembłędówlosowych9aniesystematycznych.Cał-
kieminaczejjestwprzypadkuwynikówstudentaA:zarównopojedyncze
wynikijakiichśredniasąniedokładne9chociażcechująsiędużąprecyzją.
Wskazujetowyraźnie9żeniedokładnośćwynikazbłędówsystematycznych.
Należywtymmiejscuzdecydowaniepodkreślić9żewanalitycechemicznej
(wodróżnieniuoddefinicjisłownikowych)pojęcianprecyzja”indokładność”
majązdecydowanieróżneznaczenie.
PODSUMOWANIE:precyzjajestmiarąbłędulosowego9obciążenieopisuje
błądsystematyczny9adokładność9czylizgodnośćpojedynczegolubśred-
niegowynikuzwartościąprawdziwązależyodobutypówbłędów.
Innymistotnymzagadnieniemterminologicznymjestróżnicamiędzyodtwa-
rzalnością(reproducibility)apowtarzalnością(repeatability).Możnatozilustro-
wać9poszerzającnieconaszpoprzedniprzykład.Wtypowejsytuacjinaprzykład
studentAmożewykonaćwszystkiepięćmiareczkowańjednopodrugim.Powin-
nomutozająćniewięcejniżokołogodziny.Będziewtedykorzystałztegosame-
gozestawuroztworówiszkłalaboratoryjnego.Równieżtemperatura9wilgotność
iinnewarunkiwlaboratoriumniebędąsiędrastyczniezmieniać.Wtakiejsytu-
acjizmierzonaprecyzjabędzieprecyzjąpomiędzykolejnymipomiarami(within-
-runprecision).Będziemyjąnazywaćpowtarzalnością.Rozważmyterazsytu-
ację9żezjakichśprzyczynposzczególnemiareczkowaniabędąwykonywane
przezróżneosoby9wróżnychlaboratoriachizużyciemróżnychzestawówroztwo-
rówiszkłalaboratoryjnego.Niepowinnonasdziwić9żetakiewynikibędąmiały
większyrozrzut.Takizestawdanychzawierawsobieinformacjeoprecyzjimię-
dzyróżnymipomiarami(between-runprecision)9tzn.odtwarzalnościpomiarów.
•Powtarzalnośćopisujerozrzutwynikówkolejnychpomiarówprowadzo-
nychwtychsamychwarunkach.
•Odtwarzalnośćopisujerozrzutwynikówpomiarówprowadzonych
wróżnychwarunkach.
•Należyoczekiwać9żeodtwarzalnośćmetodybędziegorsza(tzn.zwięk-
szymbłędemlosowym)niżjejpowtarzalność.
