Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Rodzajebadań.Specyfikapomiaruwnaukachspołecznych
2.BadanieNIEDOBORYSNU13
DrMindyEngle-FriedmanzUniwersytetuMiejskiegoNowegoJorkubadała21osób:9kobiet
i12mężczyzn.Wypełniałyonekwestionariuszdotyczącynawykówżywieniowychisnu.Przez
7dniichobowiązkiembyłoprowadzeniedzienniczkaznotatkamiszczegółowoopisującymi,
cozjedliiilegodzinprzespaliostatniejnocy.
Okazałosię,żeludziewspominającyoskróceniucałkowitegoczasusnu(TST,totalsleep
time),wydłużonymczasiezasypiania,czylilatencjisnu(SL,sleeplatency)orazczęstychwybu-
dzeniachwdrugiejdobieeksperymentuczęściejjadaliwciągudniapotrawyrestauracyjnelub
zfastfooduniżosoby,któresiędobrzewysypiały.Podobniedziałosięwdniach4.i7.
Osobyzzaburzeniamisnusąmniejskłonnejeśćwdomu.Posiłkikonsumowanepozadomem
wymagająmniejszegowysiłkuimogąbyćmniejzdroweodjedzeniadomowego.Zczasem
uniewysypiającychsięludzimogąsiępojawićproblemyzwagąlubinneproblemyzdrowotne,
związanezniewłaściwymsposobemodżywianiasię–twierdziEngle-Friedman.
Ilośćsnuwpływazarównonazdrowiefizyczne,jakisamopoczuciepsychiczne,wtymna
produktywnośćiwydajność.Ostatniebadanianaukowełącząniedobórsnuzpoważnymi
chorobami:cukrzycą,chorobamisercowo-naczyniowymi,otyłościąizwiększonymryzykiem
wystąpieniadepresji.
3.BadanieCHRONOTYPY14
BadaniaprzeprowadzonenabelgijskimuniwersyteciewLiègewykazały,żeosoby,które
wcześniejwstają(„skowronki”),niesątakwydajnejakci,którzyśpiądługoibardzopóźno
kładąsięspać(„sowy”).Badanychpodzielonozewzględunaichupodobaniadotyczącesnu
(chronotyp)ipozwolonoimspaćprzeztakąsamąliczbęgodzin.Poobudzeniuobiegrupy
miałyrozwiązywaćróżnezadania.Naukowcyużylifunkcjonalnegorezonansumagnetycz-
nego(fMRI)dobadaniamózgów„skowronków”i„sów”,którzywkontrolowanychwarunkach
spędzilidwiekolejnenocewlaboratoriumsnu.Okazałosię,żemózg„sów”jestwstaniedłu-
żejpracować,zanimzaczniesięmęczyć.Zauważono,żepo10godzinachodprzebudzenia
obszarymózgu„skowronków”odpowiedzialnezakoncentracjęuwagisąmniejaktywneniż
u„sów”.Ponadto„skowronki”czułysiębardziejsenneiwolniejwykonywałyzadania.
Presjasnu,którąodczuwanaszorganizm,zwiększasięwmiaręupływuczasuodobudzenia.
Logicznymwięcwydawałosię,żebezwzględunato,czywstajemywczesnymrankiemczy
teżkołopołudnia,powinniśmybyćmniejwięcejtaksamoaktywniprzeztylesamogodzin.
Okazałosięjednak,żetakniejest.W1,5godzinypoprzebudzeniuobiegrupyrównąłatwo-
ściąwypełniałytesty.Jednakgdyodpobudkiupłynęło10,5godziny,„sowy”poprawiłyswoje
wynikio6%,zarównowporównaniuzeswoimiwłasnymiosiągnięciami,jaki„skowronków”.
Możetooznaczać,żeuosób,którewstająwcześniej,presjasnuzwiększasięwczasiebar-
dziejniżuwstającychpóźniej.Specjaliściuważają,żeodkrycietomadużeznacznie.Nasza
kondycjawczasiedniawpływanietylkonanasząwydajnośćwpracy,aleteżnp.naryzyko
ulegnięciawypadkowi.Pilotsamolotupasażerskiego,którylubiporannepobudki,możepo
kilkunastugodzinachodwstaniazłóżkałatwiejpopełnićfatalnybłądniżjegokolegaśpioch.
40
13Dostępnyonline10.08.2011nastronie:http://kopalniawiedzy.pl/zaburzenia-snu-dieta-czas-la-
tencji-zasypianie-wybudzanie-dr-Mindy-Engle-Friedman-fast-food-domowy-posilek-2772.html.
14Dostępnyonline10.08.2011nastronie:http://kopalniawiedzy.pl/sen-spioch-nocny-marek-ran-
ny-ptaszek-7366.html.
