Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sekwencjiczasowejwydarzeń(pomiarzapadalnościjestniemożliwy)orazbrak
możliwościpomiaruryzykawzględnego
Badaniakohortoweobejmująkohortę,czylijednolitąpodpewnymwzględem
grupęosóbnarażonychinienarażonychnaokreślonyczynnikryzykawyłonioną
zpopulacjiogólnejzgodniezkryteriamiwłączeniaiwykluczenia,uktórych
obserwujesięwystępowaniedanegopunktukońcowego.Badaniakohortowe
sąstosowanewcelupoznaniaczęstowystępującychchorób,ichprzyczyn
irokowania.Badaniateanalizujągrupęosóbzdrowychosóbcharakteryzują-
cychsięróżnymiekspozycjamiorazoceniają,codziejesięzezdrowiemtych
osóbwmiaręupływuczasu.Grupydefiniujesięwedługnarażenia.Badanieto
umożliwiaocenęryzykakilkuefektówzdrowotnych.Tentypbadania,mimo
żedrogiiczasochłonny,niejestobciążonybłędamisystematycznymi,ponie-
ważwtymprzypadkurobisięmniejzałożeńdotyczącychuczestników.Badania
kohortowesąnajbardziejprzydatnewodniesieniudochoróbpowszechnych.
NajsławniejszymbadaniemtegotypubyłoFraminghamStudy,któreoceniało
czynnikiryzykachoróbukładukrążenia.
Badaniakohortowemogąbyćprospektywne(kohortysąustanawianeprzed
wystąpieniemoznakchoroby,anastępnieobserwowane)lubretrospektywne
(zwykorzystaniemdanychzbieranychwcześniej,częstoprzezdłuższyczas).
Badaniaprospektywne,stanowiąceważnenarzędzieepidemiologiianalitycznej,
pozwalanadynamicznąobserwacjęwczasie,ocenianarażeniewokresiepoprze-
dzającymwystąpieniezdarzeniazdrowotnegoirejestrujewystąpieniezdarzenia.
Pozwalanapomiarryzykawzględnego.Sątobadaniabardzodrogie,wymagające
długiegoczasuobserwacjiiwiążącesięzryzykiemDutraty”badanychzobserwo-
wanychgrup.
Badaniaretrospektywnedająmożliwośćwykorzystywaniadokumentówzebranych
doinnychcelów(demograficznych,statystycznych,kliniczno-lekarskich),dzięki
czemusątanie.Badaniatepozwalająustalićwzadowalającymstopniuwpływ
nazdrowiezarównoprzyczynbiologicznych,jakiosiągnięćlubbrakóworganiza-
cyjnychadministracjisłużbyzdrowia.Wadamitegotypubadaniasą:zdarzające
siębrakiwdokumentacji(brakpojedynczychdanych),uznawaniewiarygodności
rozpoznańzależnieodwykształceniakadriodwykonywania(awięcdostępno-
ści)badańdodatkowychorazmiarodajnościdokumentacji(czyobjętowówczas
badaniamiiewidencjąwszystkichchorychitd.).
Badaniakliniczno-kontrolneporównująwcześniejsząekspozycjęnabadanyczyn-
nikryzykauuczestnikówcierpiącychnaokreślonąchorobę(grupabadawcza)
zuczestnikamizdrowymi(grupakontrolna),comanacelustwierdzenie,czyosoby
chorewykazująwiększą(lubmniejszą)ekspozycję.Badaniategenerująwięcejbłę-
dówsystematycznych,alesątańszeiłatwiejszedoprzeprowadzenia.Umożliwiają
14
CzęśćI.Medycynaśrodowiskowa-zagadnieniaogólne