Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.ZbliżeniawXIXinapoczątkuXXwieku
1.3.ZbliżeniawXIXinapoczątkuXXwieku
63
Upadekpaństwapolskiegospowodował,żePolacyszukalischronienia
głównieweFrancji,jednakwieluznichpodróżowałoprzezSzwajcarię.
Natomiastemisariuszeruchówwyzwoleńczych,podróżującyzwiado-
mościamidoPolskilubdoWłoch,równieżpodróżowaliprzeztetere-
ny.Wkońcu1796rokudoWłochprzezSzwajcarięzmierzałgenerałJan
HenrykDąbrowskiwceluutworzeniaLegionówPolskich214.Możliwość
utworzenialiczącegokilkatysięcyżołnierzyoddziałupowstała9stycz-
nia1797roku,popodpisaniuumowyzFrancuzami.Zawarcietejumo-
wyspowodowało,żepolscyochotnicyzarmiiaustriackiejorazzterenów
polskichprzybywalidoWłochnajczęściejprzezSzwajcarię.Zamiarem
polskichpatriotówbyłonietylkoutworzeniearmii,aletakżepowołanie
reprezentacjinaroduskładającejsięzczłonkówSejmuWielkiegopod
przewodnictwemjegobyłychmarszałków:Korony-StanisławaMała-
chowskiegoiLitwy-KazimierzaNestoraSapiehy.inicjatywęmocno
popieralipolscymagnaci,którzyutworzyliwkilkumiastachSzwajcarii,
am.in.wZurychuośrodkipatriotycznejopozycjiprzeciwkozaborcom.
Jednakjuż17października1797rokuFrancuzizawarlipokójzAustria-
kami-polskimizaborcami,zktórymiLegionymiaływalczyć.Francuzi
uzyskaliwtensposóbmożliwośćingerencjiwsprawyszwajcarskie,prak-
tyczniewłączającdoFrancji,adlaPolakówdroganzziemiwłoskiejdo
Polski”stałasięzłudzeniem215.
Gdyw1799rokuwybuchławojnaFrancjizpolskimizaborcami-Au-
striąiRosją-nadziejePolakówponownieodżyły.8września1799roku,
władzeFrancjizgodziłysięnaformowaniezaichpieniądzeLegionu
NaddunajskiegojednaknienaterenieSzwajcarii,awStrasburguwAl-
zacji.Jużrokpóźniej3grudnia1800roku,nowoutworzonyLegionpod
dowództwemgenerałaKniaziewicza,walnieprzyczyniłsiędorozbicia
przezFrancuzówarmiiaustriacko-bawarskiejwbitwiepodHohenlinden
kołoMonachium.Jednakzawartyjuż9lutego1801rokupokójpomiędzy
214Vide,M.Kukiel,Dziejeorężapolskiegowepocenapoleońskiej1795-1815,Po-
znań1912(reprint1996).
215J.Wojtowicz,op.cit.,s.143-150.