Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
RozdziałI.Ogniwadziedzictwaprzeszłościwrozwojustosunkówpolsko-szwajcarskich
FrancjąiAustriąznówbyłdużymrozczarowaniemdlaPolaków.Wjed-
nymzjegopostanowień,układającesięstronyzapewniłysięwzajemnie,
żeżadnaznichniepoprzewewnętrznegowroga,codotyczyłopolskich
dążeńniepodległościowych,wyrażającychsiępoprzeztworzenieLegio-
nów,koalicjispiskowychnaemigracjiorazwkrajunatereniezaborów.
BonapartepostanowiłwysłaćlegionydoWłoch,coniespodobałosię
polskimżołnierzom,którzyzaczęlisiębuntować.Zarządzonoprzemarsz
doItaliiprzezzależnąodFrancjiSzwajcarięiodtegowydarzeniadatuje
sięprzeobrażeniestosunkówpomiędzyobydwomapaństwami216.Prze-
marszemdowodziłgen.MichałSokolnicki.11marca1801rokuLegia
NaddunajskaprzekroczyłagraniceRepublikiHelweckiej.Wojskoma-
szerowałowczterechkolumnach,każdapo1100-1300osób.Takodbył
sięprzemarszprzezZurych,Berno,LozannędoGenewy,któraod1798
rokunależaładoFrancji217.Szwajcarzysceptycznieobserwowaliruchy
polskiegowojska,ponieważwichpamięciwciążjeszczeżywapozosta-
wałaobecnośćnastawionychnarabunekżołnierzyfrancuskich.Sytuacja
materialnapolskiegowojskarównieżniebyłałatwa,gdyżrządfrancu-
ski,mimoskładanychobietnic,niewywiązywałsięzeswoichobowiąz-
kówfinansowych-utrzymaniaiumundurowaniażołnierzy,anajwiększy
problemstanowiłbrakodpowiedniegoekwipunku.Wedługraportuspo-
rządzonegoprzezgenerałaMichałaSokolnickiego,okołotysiącażołnierzy
nieposiadałoobuwia,abutydwóchtysięcybyłypoważnieuszkodzone,
połowalegionistówniemiałakoszul,aok.1700żołnierzynieposiadało
pełnegoumundurowania218.Mimoróżnychniedostatkówmaterialnych
orazbrakówwumundurowaniu,legioniścibylizdyscyplinowani219.Kil-
kanaścielatpóźniejwielużołnierzyszwajcarskich,podczasodwrotuzRo-
sjipoklęsceWielkiejArmiicesarzaNapoleonaBonapartezawdzięczało
swójratunekpolskimrodzinom220.
216M.Kujawski,Zbojówpolskichwwojnachnapoleońskich.Maida-Somosierra-
Fuengirola-Albuera,Londyn1967,s.188inast.
217J.Lewandowski,op.cit.,s.21.
218M.Kujawski,Zbojówpolskich,s.188inast.
219Ibid.
220A.Bronarski,DieSchweizunddiePolnischeFreiheitskämpfe,Bern1932,s.10.
