Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
Kościołakrakowskiego,narozwójkrakowskichstowarzyszeńkatolickich.Na
tymtlerodzisięistotnepytanieoto,jakodrodzonepaństwopolskieuregulo-
wałokwestięstowarzyszeń,jakkształtowałosięustawodawstwopaństwowe
wodniesieniudotejdziedzinystosunkówspołecznych.Koniecznejesttakże
zbadanienapodstawiedostępnegomateriałuźródłowego,jakibyłstosunek
władzpublicznychdopowstającychstowarzyszeńkatolickichijakdalekosię-
gałaichingerencjawwewnętrznesprawystowarzyszeń.
Przedmiotemanalizymerytorycznejtematujestbadaniepodstawpraw-
nychfunkcjonowaniaorazdziałalnościkatolickichstowarzyszeńwKrako-
wiewokresiemiędzywojennym.Przezpodstawyprawnerozumiemstatuty,
naktórychopierałyoneswojeistnienieiktóreprzedkładałydoakceptacji
władzypublicznej.Celempracyjestukazanie,jakzmieniałysięowestatu-
tywciągubadanegookresu.Przyjętacezuraczasowa,okresmiędzywojen-
ny(lata1918-1939),wiążesięzeszczególnymipotrzebamiwzakresieopieki
społecznej.Wojnapozostawiłaposobiezniszczenia,pozbawiłaludziśrod-
kówdożycia.Równocześniesilnebyłyjeszczepodziałyspołeczne,pojawiła
sięwKrakowienowagrupaspołecznarobotników.Jesttoczas,gdyRzeczpo-
spolitamusiałasięuporaćzróżnorodnościąporozbiorowychustawodawstw
wposzczególnychdzielnicach.Odrodzonepaństwopolskiepodjęłowtym
okresiewysiłkizmierzającedoujednoliceniaprawaiobjęcianimwszystkich
sprawspołecznych.
Przezokres14latpouzyskaniuprzezPolskęniepodległościkrakowskie
stowarzyszenianadalpowstawałyjednaknapodstawieaustriackiejustawy
ostowarzyszeniachz1867roku.Dopierow1932rokuukazałosiępolskie
prawoostowarzyszeniach.Niesposóbzatemsztywnotrzymaćsięwyznaczo-
nychramczasowychlat1918-1939.Koniecznejestomówienieowejustawy
z1867rokuiwykazanie,jakewoluowałoprawowzakresiestowarzyszania
sięijakustawodawstwowolnejPolskiodniosłosiędotejproblematyki.Co
więcej,statuty,naktórychstowarzyszeniakatolickieopierałyswójbytprawny
wokresiemiędzywojennym,zostałyzatwierdzonewlatachpoprzedzających
rok1918,atymsamymniezbędneokazujesięsięgnięciewstecz,doIIpołowy
wiekuXIX.Prezentacjadziałalnościomawianychkrakowskichstowarzyszeń
wlatach1918-1939wwieluprzypadkachwnieżwymagacofnięciasięokil-
kanaścielat,abypokazaćewolucjęizmianywformieizakresiedziałalności
stowarzyszeń,niejakowymuszonetrudnymokresemodbudowyPolski,bie-
ikryzysemgospodarczymkońcalat20.XXwieku.
Analiziezostałypoddaneaktyprawneregulująceproblematykęstowarzy-
szaniasięwlatach(1867)1918-1939orazstatutykrakowskichstowarzyszeń
funkcjonującychwtymokresie.Wprzypadkustatutówiprzepisówprawa,
którepodlegałyzmianomwomawianymprzedzialeczasu,zostałazastoso-
wanaanalizaporównawcza.Analiziepodlegałyrównieżsprawozdaniaoma-