Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ZahamowanieNOSprzezL-NNAmacharakterodwracalny,gdyżmożebyćprzełamane
przezpodanieL-argininy,będącejwłaściwymsubstratemdlaNOS[58,59,184].
Ważnymczynnikiemutrzymującymintegralnośćbłonyśluzowejżołądkasączu-
ciowewłóknaaferentnetypuC[38,39,48].Włóknatetworzągęstysplotwokółpod-
śluzówkowychnaczyńkrwionośnych[53,221,223].Ichzakończenia,znajdującesię
wokolicynaczyń,uwalniająwazoaktywnepeptydy,takiejak:peptydpochodnygenu
kalcytoniny(CGRP),substancjaP(SP),naczynioaktywnypeptydjelitowy(VIP),neu-
rotensyna(NT)[189,222].Wymienionepeptydyzwiększajążołądkowyprzepływ
krwi,szczególnieprzezbłonęśluzowążołądka.Wżołądkugłównąrolęodgrywa
CGRP[219,220].
WłóknaCsąwrażliwenapodaniekapsaicyny.Kapsaicynajestneurotoksyną,której
działanienasensorycznewłóknaaferentnezależyoddawki[15].Niskiedawkikapsai-
cynystymulująwłóknaCdowydzielaniaCGRPiinnychpeptydów[241,257,263].
Natomiastkapsaicyna,podanawwysokichdawkach,ujawniasweneurotoksycznedzia-
łanie,powodujączniszczeniewłókienczuciowych[62].ZniszczeniewłókienCtąme-
todądajemożliwość,wbadaniachnamodeluzwierzęcym,określeniaroliwłókienC
wutrzymaniuintegralnościbarieryśluzówkowejżołądka[25,185,214](ryc.1).
Kolejnymczynnikiemistotnymwprawidłowymfunkcjonowaniubarieryśluzówko-
wejjestenzym–cyklooksygenaza(COX)[157,164].SubstratemdlaCOXjestkwas
arachidonowy,odszczepionyprzezfosfolipazęA
2zfosfolipidówbłonkomórkowych
[64].DziękiaktywnościCOXkwasarachidonowyprzekształcanyjestdocyklicznych
nadtlenkówPGG
2,PGH
2,awkońcowymetapiedozwiązkówzgrupyprostaglandyn:
prostaglandynyE
2(PGE
2)iprostacykliny(PGI
2)[76,154,156].
Prostaglandynyzapobiegająuszkodzeniugłębiejpołożonychtkanekpoprzezzwięk-
szenieprodukcjiśluzu,wzmożeniewydzielaniajonówwodorowęglanowych(HCO
3
–),
neutralizującychkwaśnątreśćżołądkową,powodujątakżewzrostprzepływukrwiprzez
błonęśluzowążołądka[130,174].
WyróżniasiędwieizoformyCOX:izoformękonstytutywną,czyliCOX-1,orazizo-
formęindukowalnąCOX-2[46,67–69,249].WklasycznymujęciuCOX-1odgrywa
rolęgastroprotekcyjną,gdyżprodukowaneprzezniąprostaglandynypowodująwyżej
wymienionekorzystnedziałaniewzmacniająceefektywnośćfizjologicznychfunkcjiba-
rieryśluzówkowej[42,265].NatomiastCOX-2,którejpowstanieindukowanejestprzez
mediatorystanuzapalnego,wywołujeniekorzystneskutkispowodowanepowstawaniem
dużejilościprostaglandyn,odpowiedzialnychwówczaszapojawieniesięobjawówsta-
nuzapalnego,takichjakwzrostprzepuszczalnościnaczyń,bóligorączka[26,32,40,
64,167].
WświetletejteoriiużycienieselektywnychinhibitorówCOX,np.aspiryny(kwas
acetylosalicylowy),powoduje–opróczefektówterapeutycznychwynikającychzblo-
kowaniaCOX-2–równieżskutkiuboczne,będącerezultatemzablokowaniaCOX-1
[161,226,264].Wynikiobecnychbadańwskazująjednakże,iżCOX-2wykazujetakże
korzystnąaktywność,ważnądlafizjologicznegofunkcjonowaniabłonyśluzowejżołąd-
ka[61,76,237].
DlategoteżwydajesięuzasadnionezastosowanieselektywnychinhibitorówCOX-1
(SC-560)iCOX-2(rofekoksyb)wceluzbadaniaudziałuobuizoformCOXwfunkcjo-
nowaniubarieryśluzówkowej[44,82,85].
