Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WmodeluzewnątrzpochodnymuwalnianieO
2
•–następujenazewnętrznejpo-
wierzchnibłonykomórkowej.O
2
•–uwalnianyjesttunazewnątrzkomórkilubdownę-
trzafagosomów.WtymprzypadkuniedochodziwięcdouszkodzeniaprzezO
2
•–struktur
wewnętrznychkomórki,wktórejpowstaje.Modelowymprzykłademtegomechanizmu
jestprodukcjaO
2
•–przezneutrofile[105,206,216,243].Neutrofilmawswejbłonie
komórkowejenzym–oksydazęNADPH[113,116,118],którazbudowanajestzdwóch
białkowychpodjednostek:flawoproteinyicytochromub
558[9,11].Układtenkatalizuje
przenoszenie2elektronównacząsteczkęO
2,prowadzącdopowstaniawolnegorodnika
tlenowego,jakimjestO
2
•–[74,229,252].Źródłemelektronówjestwtymukładziezre-
dukowanyfosforandwunukleotydunikotynamidoadeninowego(NADPH),doktórego
oksydazaNADPHmawiększepowinowactwoniżdoNADH,wobecczegoNADPH
jestpraktyczniejedynymsubstratemdlategoenzymuwkomórce[121].Takpowstały
O
2
•–dyfundujedootaczającychtkanek[114,129].IstotnymwyróżnikiemO
2
•–jestfakt,
żewfizjologicznymzakresiepHjestonnatyletrwały,bymócdyfundowaćwkomórce
doorganelliodległychodmiejscajegopowstania[9].
Kasazakiiwspółpracownicy[141]wykazaliwswoichbadaniachzwiązekmiędzy
wewnątrzpochodnymizewnątrzpochodnymźródłemreaktywnychformtlenu.O
2
•–po-
chodzącyzsystemuoksydazyksantynowej(mechanizmwewnątrzpochodny)sprzyja
infiltracjitkanekprzezneutrofile.Wzrosttkankowejmigracjineutrofiliprowadzido
zwiększeniaprodukcjiO
2
•–wmechanizmiezewnątrzpochodnym.
WtkankachO
2
•–ulegadalszymprzemianom.DwarodnikiO
2
•–wreakcjidysmutacji
ulegająprzekształceniuwH
2O
2[120,180].Reakcjatamożeprzebiegaćspontanicznie
lubbyćkatalizowanaprzezdysmutazęponadtlenkową(superoxidedismutase–SOD)
[119,122].H
2O
2reagujezO
2
•–,powodującpowstanierodnikaOH•(reakcjaHabera-We-
issa).ProcestenulegaprzyspieszeniuwobecnościjonówżelazaFe2+(reakcjaFentona)
[9,79,83].
Utworzonewtensposóbreaktywneformytlenuuszkadzająotaczającejekomórki.
Kasazakiiwspółpracownicy[141]orazYasukawaiwspółpracownicy[260]próbowa-
liustalićzużyciemelektronowegorezonansuparamagnetycznegozpułapkowaniem
spinowym,którareaktywnaformatlenumaprzeważającyudziałwuszkodzeniubłony
śluzowejżołądkaszczura.Stwierdzili,żeOH•jestwdużejmierzeodpowiedzialnyzato
uszkodzenie.
Niezależniejednakodtego,któryrodzajwolnychrodnikówtlenowychodgrywa
większąrolę,pierwszymetapemuszkodzeniakomórkijestutlenianieskładnikówbłony
komórkowej,azwłaszczalipidów,wprocesieperoksydacji[9,71,73,186].
1.3.Peroksydacjalipidów
Peroksydacjalipidówjestprocesemutlenianiaprzezreaktywneformytlenunienasy-
conychkwasówtłuszczowych,prowadzącymdopowstanianadtlenkówlipidów[111].
Wmodeluinvivoperoksydacjipodlegająprzedewszystkimresztywielonienasyconych
kwasówtłuszczowych,wchodzącychwskładfosfolipidówbłonkomórkowych[9,14].
