Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-523-0
Pojęciemituispecyfikapodejściastrukturalno-semiotycznego
socjologicznastałanatomiastnastanowisku,żemitjestwyrazemcharakte-
rystycznejkonstrukcjiwyobrażeńzbiorowych,tworzącychkategoriętego,co
społeczne-święte,gdzieobowiązujelogikaodmiennaodpowszedniej.
Tosyntetyczneujęcienaturymitu,postrzeganegojakoproduktspecyficznej
umysłowości,natrwałewpisałosięwtradycjęhumanistycznąiszczególniesilny
oddźwiękznalazłozwłaszczawobrębiepsychologii.Korzystajączdanychdo-
starczanychprzezbadanialudówpierwotnych,psychologowierozwijaliwłasne
teoriemitu,którezkoleiwtórniewpływałynasamąantropologię.Współpracata
byłaszczególniewidocznawobrębiebadańprowadzonychprzezpsychologów
niemieckojęzycznych.WilhelmWundt,założycielpierwszegolaboratorium
psychologicznego,postrzegałreligięjakozjawiskospołecznei-wprzeciwień-
stwiedopóźniejszychbadańprowadzonychnaterenieStanówZjednoczonych
-odrzucałmożliwośćuzyskaniawiedzynajejtematnapodstawiestudium
pojedynczychprzypadków(Grzymała-Moszczyńska2004:22).Indywidualną
religijnośćnależało,wedługWundta,badaćwkontekściemateriałuporównaw-
czegopochodzącegozróżnychkultur.Dajeonmożliwośćprześledzenia,wjaki
sposóbpowstajemitbędącywynikiemewolucjiludzkichuczućipragnieńrzuto-
wanychnaprzyrodę,cowkonsekwencjiprowadzidopowstaniareligii.
Nurtpsychologiibadającejreligijnośćijejprzejawywszerokimkontekście
kulturowymbyłsilnierozwijanyszczególnieprzezzwolennikówpsychoana-
lizy.SigmundFreud(1856-1939),proponująccałkowicienowymodelumy-
słowejaktywnościczłowieka,zkluczowympodziałemnasferęświadomości
inieświadomości,nietylkostworzyłteorięmedyczną,aletakżepozwoliłna
zupełnieinnowacyjnąinterpretacjęposzczególnychfenomenówkultury.Dla
jejbadańistotnejestto,że-zgodniezpoglądamiFreuda-całydynamiczny
procesdziałaniaosobowościpozostajenieuświadomiony.Świadomośćpo-
zostajejedynieczubkiemgórylodowejijestzaledwiereprezentacjązdarzeń
psychicznych,któredecydująoludzkimzachowaniu.Zadaniempsychoanali-
zyjestodkrycietreścinieuświadomionych.StosowanaprzezFreudametoda
swobodnychskojarzeńianalizasnówstanowiłypraktyczneśrodkirealizowa-
niaogólnejzasady,żeto,coświadome,jestjedyniesymbolem,którywymaga
zinterpretowania,awówczasodsłonito,coukryteiprawdziwe.
Drugimzałożeniempsychoanalizy,istotnymdlazastosowaniajejjakome-
todyumożliwiającejanalizękultury,jesttezagłosząca,żeprocessymbolizacji,
pośredniczącymiędzytym,conieuświadomione,aświadomością,jestuniwer-
salny.Freudstworzyłswojąteorięnapodstawiebadańneurotyków,jednakwy-
stępowaniezaszyfrowanychtreściniedotyczywyłączniechorych.Kategorie
35
