Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
978-83-7688-523-0
Pojęciemituispecyfikapodejściastrukturalno-semiotycznego
muprzezspołeczeństwo.Towłaśnieróżnicapomiędzytym,cojednostkowe,
atym,cospołeczne,jest-wedługDurkheima-impulsemtworzącymdy-
chotomicznyobrazrzeczywistości.Subiektywnyświatindywidualnyzosta-
jeutożsamionyzprofanum,aradykalnieróżnasferawyobrażeńzbiorowych
-którajestczymśjakościoworóżnyminiemożezostaćsprowadzonadosumy
tworzącychjąelementów-zsacrum.
Religiajestwięcsymbolicznymodzwierciedleniemspołeczeństwaijego
stanów,dlategomitybardzoczęstąmającharakterklasyfikacyjny(Mieletinski
1981:54-59).Wykorzystująmetaforyczneemblematybędącewyrazemspo-
łecznejrzeczywistościisłużądokategoryzowaniaświata.Poglądtenpojawił
sięwzwiązkuztym,żeDurkheim-wśladzaRobertemMarettem-opowie-
działsięzakoncepcjąpreanimizmujakonajstarsząformąreligii.Łączyłgo
zaustralijskimtotemizmeminatejpodstawieformułowałtezyopierwotnych
elementachwierzeń.
Założenie,żemitypełniąfunkcjęsystemupierwotnejklasyfikacji,rozwi-
jałLucienLévy-Bruhlkontynuującytradycjęfrancuskiejszkołysocjologicz-
nej.WprzeciwieństwiedoDurkheima,któregouwagakoncentrowałasięna
rytuale,jegonastępcęinteresowałyprzedewszystkimmechanizmymyślenia
ludówpierwotnych.Klasycznymprzykłademichlogiki,niezrozumiałejdla
europejskiegoumysłu,jestprzytoczonaprzezLévy-Bruhla(1992:103)relacja
dotyczącaIndianBororo:
nBororo-powiadavondenSteinen,któryniechciałdaćtemuwiary,alektórymusiał
ustąpićwobecstanowczychoświadczeń-dająchłodnodozrozumienia,żesąobec-
nieararami,dokładnietak,jakgdybygąsienicamówiła,żejestmotylem”.Niejest
totylkonazwa,którąsobienadają,niejesttopokrewieństwo,któregłoszą.Chcąoni
daćdozrozumienia,żechodziotożsamośćesencjalną.To,żesąonizarazemistotami
ludzkimiiptakamioczerwonymupierzeniu,vondenSteinenoceniajakoniepojęte.
Wceluwytłumaczeniatakichstwierdzeń,absurdalnychzpunktuwidzenia
logikidyskursywnej,Lévy-Bruhl(1992)przyjąłzałożenieojakościowejróżni-
cypomiędzyumysłowościąpierwotnąawspółczesnym(dominującymwEu-
ropie)sposobemmyślenia.Oznaczałotoostatecznezerwaniezparadygmatem
ewolucjonizmu,mówiącymopsychologicznejjednościgatunkuludzkiego.
WedługLévy-Bruhla,to,copierwotne,niejestjedyniesłabiejrozwiniętym
etapemwspółczesnejumysłowości,leczcałkowicieodmiennymsposobem
myślenia.Ówalternatywnytyprozumowanianiejestprzytymanigorszy,ani
lepszyodlogikizachodniej.
33
