Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Modeleorganizacyjnepartiipolitycznych
13
elementów,amianowicietakącałość,którejwszystkieskładnikiwspółprzy-
czyniająsiędopowodzeniacałości”.14
ZkoleiW
.Kieżunwyróżniłtrzyznaczeniapojęciaorganizacji:rzeczowe,
czynnościoweiatrybutowe.15Wznaczeniurzeczowymorganizacjatopewna
wyodrębnionacałość,mającaokreślonecele.Znaczenieczynnościowespro-
wadzasiędoczynnościorganizowania,natomiastatrybutowewyodrębniacechę
określonegopodmiotu,którawskazujenajegodobre,sprawnezorganizo-
wanie.16
Partiapolitycznanajpełniejwpisujesięwznaczenierzeczoweorganizacji.
Jestorganizacjąocharakterzepolitycznym17irealizujecelpolityczny.Partia
jakoorganizacjaprzybieraróżnekonkretne,częstobardzoodmienneodsiebie
formy.Możebyćsilniescentralizowanąinstytucjąomocnymfundamencie,
któryjesttworzonyprzezlojalnośćczłonków,silnąidentyfikacjęwłasnąpartii,
rozwinięteorganyorazintensywnąpracępolityczną.Możebyćtakżepartią
wyborcząominimalnymstopniuzorganizowania,któreniejestpotrzebnedo
realizacjiokreślonegowyższegocelu–maksymalizacjigłosówwwyborach.
Partiejakoorganizacjeróżniąsięzatemwzasadziestopnieminstytucjonalizacji,
mobilizacjiorazuczestnictwa.Dotyczytoszczególniepartiinowoczesnych.Ich
indywidualnośćprzejawiasiępraktyczniewichwewnętrznejstrukturzeorga-
nizacyjnej–„komórkapartyjnaokresówwcześniejszychzostałazastąpiona
partiąXXwiekucechującąsięskomplikowanymizróżnicowanymorganiz-
mem”.18Problematykąstrukturyorganizacyjnejpartiipolitycznejinteresował
siętakżeJ.Blondel,któryanalizującdoświadczeniabrytyjskichpartiipoli-
tycznych,przedstawiłczterystopniezorganizowaniaifunkcjonowaniapartii:
1)członkowieszeregowi(którzyreprezentująwyborców),
2)przywódcymiejscowitzw.elitalokalna,którazajmujesięwyborem
kandydatówdoparlamentu,
3)przywódcyregionalni,którzymająmniejszywpływ,
4)kierownictwośredniegoszczebla(reprezentanciczłonkówszeregowych
iprzywódcówmiejscowych),atakżeposłowiewywodzącysięzpartii.19
Schemattenstanowipodstawędopodziałuwładzypolitycznejwewnątrz
partiiwliniipoziomej(horyzontalnej)orazpionowej(wertykalnej).Wprocesie
rozwojupartiipolitycznychwłaśnietakisformalizowanycharakterprzybrały
powiązaniamiędzyposzczególnymiogniwamipartiiwramachjejstruktury
organizacyjnej.
Strukturaorganizacyjnatozbiórróżnychelementówijednostekorga-
nizacyjnychorazpowiązańmiędzynimi.Jestfunkcjąjednoczesnego
14T
.Kotarbiński,Traktatodobrejrobocie,Wrocław1965,s.74.
15Zob.W
.Kieżun,Sprawnezarządzanieorganizacją.Zarysteoriiipraktyki,Warszawa1998,
s.14–15.
16Tamże,s.14–15.
17Por.M.Granat(red.),Ustawaopartiach...
.,s.XXI.
18M.Duverger,PoliticalParties...,s.15.
19J.Blondel,Voters,PartiesandLeaders.TheSocialFabricofBritishPolitics,London1966,s.89.
