Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Pojęciaemocjonalne
Problemdefiniowaniapojęćemocjonalnychjestdyskutowanywliteraturze
psychologicznej,językoznawczej,kognitywistycznej,socjologicznejiinnych.
Problematykaemocjiiuczućjestwielowątkowa(Jęczeń,2008).Niektórzyauto-
rzywyrażająprzekonanie,iżemocjiniemożna‘definiowaćklasycznie>(Fehr,
Russell,1984).Psychologowie,podejmującpróbystworzeniatakichdefinicji,
odwoływalisiędookreśleń:wymiary,cechypierwotne,ocena,potencjał,przyjem-
nośćczypozytywność,aktywacja,kontrolabądźdominacja(Wierzbicka,1992a,
s.541).Stworzeniedobrejdefinicjipojęciaemocjonalnegowymaganajpierw
posiadaniadobregosemantycznegometajęzykaiwstępnegoopracowaniawielu
definicjiwjegoobrębie(Wierzbicka,1992a).Poszukiwaniejęzykowychuniwer-
saliów,tj.semantycznychjednostekuniwersalnych/elementarnych(semantic
primitives)dajemożliwośćstworzeniadefinicjipojęćemocjonalnych.Zamysł
Wierzbickiejodnosisiędoanalizypojęćemocjonalnychwróżnychjęzykach,
badańwzakresiemiędzykulturowejsemantyki,alenietylko.Proponujeana-
lizępojęćemocjonalnychzwykorzystaniemuniwersalnychjednostekseman-
tycznych:‘dobry>,‘zły>,‘robić>,‘wydarzyćsię>,‘wiedzieć>,‘chcieć>(Wierzbicka,
2010).Określenia,nazwyuczućmożnadefiniowaćpoprzezopisskorelowa-
negoztymuczuciemzdarzenia,wygląduciałalubzdarzeniabędącegoskut-
kiemtegouczucia(Wierzbicka,1971).Wewnikliwymprzedstawieniupodstaw
semantykikognitywnejNowakowska-Kempna(2000,s.49),dokonującanalizy
pojęć,stwierdza,iżzawartośćpojęciatostrukturasemantycznapojęcia,zaś
wartośćsemantycznapojęciatojegoodniesieniedokategoriiprawdy.Zatem
posiadanieprzezpodmiotpojęciaoznaczanietylkofakt,iżpodmiotposiada
strukturęsemantyczną,aleteż,iżznawartośćsemantycznądanegopojęcia,co
wskazujenasposóborganizacjipojęćwumyśleorazjegokonotacjęafektywną.
