Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
2.Teoriepojęćemocjonalnych
wewnątrz,tutaj),partonomiaitaksonomia(część,rodzaj),metapredykaty(nie/
negacje,móc,bardzo),łącznikimiędzyzdaniowe(jeżeli,bo/ponieważ,zpowodu,
tak/takijak),wyobraźniaimożliwość(jeżeli/gdyby…to/by,byćmoże),prototypy
(jak)(Wierzbicka,2010).
ChociażkoncepcjajednosteksemantycznychWierzbickiejstwarzapewien
fundament,którypokazuje,jakskonstruowanejestpojęcieemocjonalne,nie
wyjaśniajednak,wjakisposóbkonceptualizowanesąodczuciainteroceptyw-
ne,percepcyjneczyaktywnośćwobrębiepojęciaemocjonalnego(Niedenthal,
2008).Ujęcietostwarzaogólneramydlaanalizypojęćemocjonalnych,jednak,
zdaniemJohnsona-LairdaiOatley(1989),niedajemożliwościróżnicowania
np.emocjipodstawowychizłożonych.Ponadto,niewyjaśnia,wjakisposób
poszczególneaspektysąkonsolidowanewjedensymbolaniteżjaksąreprezen-
towaneczyprzetwarzane.Wydajesię,iżpodstawowejednostkisemantyczne
sąnaturalne,uniwersalne,coniezmieniafaktu,iżniewiadomo,wjakisposób
sąaktywowaneprzezsystempoznawczy(Gallese,Lakoff,2005).Sąonenaj-
prawdopodobniejswegorodzajuabstrakcyjnymikonstruktamiwbudowanymi
wjęzykisłużąwyrażaniu,porządkowaniu,rejestrowaniupojęćemocjonalnych.
WedługWierzbickiej(2010,s.104)elementarnejednostkileksykalnestanowią
narzędziedobadaniagruplubpólsemantycznych,czylipewnychkonfiguracji
znaczeniowych.KoncepcjaNaturalnegoMetajęzykaSemantycznegomożebyć
użytecznawanaliziepojęćemocjonalnychzwłaszczawkontekściemiędzy-
kulturowym(Rowiński,2008).
2.3.Modeleprototypów
PodejścieEleonoryRosch(1973)stałosięinspiracjądostworzeniakoncepcji
prototypowejpojęćemocjonalnych.Zasługujenauwagę,ponieważwskazuje
nadwaważneaspekty;pierwszy-organizacjapojęćmastrukturęhierar-
chiczną,idrugi-pojęciasątraktowanejakoposiadającestrukturęproto-
typową.Taksonomiczneukładykategoriisązorganizowanehierarchicznie,
zawierająośpionowąipoziomą:ośpionowaodpowiadastopniomhierarchii,
nanajwyższympoziomieznajdująsięnajbardziejogólnepojęcia(poziomabs-
trakcyjny),poziomśrodkowy(wyższy)obejmujemniejabstrakcyjnepojęcia,
specyficzneegzemplarze,poziomnajniższyzawierakonkretnepojęciadoty-
cząceszczegółówsytuacji,zachowań,przeżyć(Rosch,1973).Poziomśrod-
kowyjestnazywanyprzezRoschpodstawowymztegowzględu,iżodgrywa
kluczowąrolęwprocesieregulacjizachowaniaiprzyswajaniapojęć.Wtoku
