Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie:projekt„Kulturakonspiracji”
11
chociażbyHofstadterowizajmującemusięhistoriąideiihistoriąspołeczną.
Równieżkulturoznawcy,jakKnightczyMelley,częstocytująsocjologów
orazpopularnychwśródnichautorówjeszczeinnychproweniencjiinstytu-
cjonalnych.Wszystkotosprawia,żemamydoczynieniazezdecydowanie
interdyscyplinarnądebatą,którejuczestnicywychodzączrozmaitychtra-
dycjibadawczych,przekraczająichgranice,nawzajemkrytykującsięiin-
spirując,ajednocześniewspółtworzącjedną,choćniejednolitą,przestrzeń
badawcząwramachnaukspołecznych.
Wtensposóbdochodzimydotrzeciegokryteriumdoborutekstów.Zo-
stałyonewyselekcjonowanewtensposób,abyodzwierciedlaćprzemiany
wmyśleniuoteoriachspiskowychwinterdyscyplinarnejprzestrzeninauk
społecznych.Ztegoteżpowoduposzczególnetekstyułożonesąwspo-
sóbchronologiczny,zdrobnymiwyjątkami,kiedyzestawionooboksiebie
wyraźniekorespondującezesobąprace.Wybórotwierarozbudowanyesej
RichardaHofstadteraStylparanoicznywpolityceamerykańskiej.Jestto
publikacjaklasycznajużzracjilicznychdoniejodwołań,pierwszawca-
łościpoświęconateoriomspiskowymistylowiparanoicznemu.Wcześniej
natematteoriispiskowychpisałwzasadzietylkoKarlPopper,któryjed-
nakniepoświęciłimżadnegoosobnegoartykułu,choćpowracałdotego
zagadnieniawkilkuakapitachwróżnych,dostępnychtakżepopolsku,
pracach.Doklasycznychujęćteoriispiskowychzaliczyćmożnarównież
sugestywnyesejMentalnośćspiskowaautorstwaSerge’aMoscoviciego.Te
wypracowaneprzezHofstadteraiMoscoviciegoorazPopperaklasyczne
ujęciateoriispiskowychnajsilniejkorespondujązpotocznymrozumieniem
tegozjawiska.Esencjakonwencjonalnejwizjikonspiracjonizmuzawarta
wpierwszychdwóchtekstachtomustanowipunktodniesieniadlapóźniej-
szychujęćzagadnienia.Autorzykolejnychartykułówpodejmujądyskusję
zprzywołanymigigantamimyślispołecznej-zwłaszczazPopperemiHo-
fstadterem-krytykująckolejneichtwierdzeniaistopniowooddalającsię
odpierwotnegorozumieniaanalizowanegofenomenu.
Skorotekstywybranezostaływtensposób,abyodzwierciedlaćprze-
mianywmyśleniuoteoriachspiskowych,tomusimiećtorównieżwpływ
naichukład.Irzeczywiścieartykułyzostałyułożonewporządkuchro-
nologicznym.Odtejzasadyistniejąjednakdrobnewyjątki,uzasadnione
chęciąpogrupowaniatekstówzewzględunaichzawartość.Pierwszedwa
artykuły(HofstadteraiMoscoviciego),zgodniezwcześniejszymiuwaga-
mi,prezentująklasyczneujęcieteoriispiskowych.Ponichnastępujączte-
ryartykułypodejmująceproblematykękonspiracjonizmuzperspektywy
filozoficznej.Nakońcuumieszczonezostałyczteryteksty,nazwijmyje
