Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
STRUKTURAINSTYTUCJONALNO-ORGANIZACYJNAAROZWÓJ
korzystanychdotychczaszasobów,realizowaniekorzyściskali,przyciąganie
obcychinwestycjiitechnologii.Przedstawicieledrugiejgrupy(JagdishBhagwati,
GunnarMyrdal,RaulPrebish,HansSinger)wskazywalinazagrożeniapłynące
zpogarszającychsiętermsoftradekrajówrozwijającychsię,specjalizującychsię
weksporciesurowcówiimportującychwyrobyprzetworzone.Dostarczyłotoko-
lejnychargumentówzazmianąstrukturyprodukcji-zsurowcowejnaprzemy-
słowąwramachstrategiisubstytucjiimportu.Strategiatamiałabyćnarzędziem
budowypodstawnowoczesnegoprzemysłuprzyochronierynkukrajowegoprzed
konkurencjądóbrimportowanychzkrajówwyżejrozwiniętych.
Nakoniecwartozwrócićuwagęnato,żewtradycyjnejekonomiikwestia
strukturygospodarczejwróżnychukładach(produkcji,własności,wymianymię-
dzynarodowej,stosunkówspołecznychetc.)zajmujebardzoważnemiejsce.Przed-
miotembadanianiesąpojedynczepodmiotygospodarcze,alewyznaczanena
różnychpłaszczyznachczęścisystemuirelacjemiędzynimi.Dynamikagospodar-
czajestwarunkowanaokreślonymukłademstrukturalnymijegozmianami.Prze-
kształceniasystemuspołeczno-gospodarczegowprocesierozwojusątraktowane
jakotrwalezwiązanezezmianamiilościowymi.Sąoneuwzględnianewewszyst-
kichnajważniejszychmodelachrozwoju.Wysokorozwiniętagospodarkazawsze
stanowiprzedmiotjakościowoinnyodzacofanej,dlategowyjściezzacofania
nierozłączniewiążesięzprzekształceniamiocharakterzejakościowym.Ponadto,
analizatradycyjnejekonomiirozwojuwzasadzie„kończysię”wrazzwykształ-
ceniemsięwgospodarcestrukturwłaściwychgospodarkomuprzemysłowionym.
Dalszyrozwójmaprzebiegaćzgodniezregułamiwłaściwymidojrzałymgospo-
darkomrynkowym.
Tradycyjnekoncepcjedrobnejwytwórczości
Dominującemuwtradycyjnejekonomiirozwojuprzekonaniuokluczowejroli
industrializacjiwrozwojugospodarczymtowarzyszyłaidentyfikacjauprzemysło-
wieniazrozwojemdużychprzedsiębiorstw.Drobnefirmy,zregułyutożsamiane
ztradycyjnymiwarsztatamirzemieślniczymi,uważanopowszechniezaelement
zanikającywprocesierozwoju.Małeprzedsiębiorstwawzasadzieuznanoza
przejściowyelementstrukturygospodarczejinarzędzierozwiązywaniatymcza-
sowychproblemów,związanychzutrzymywaniemsięubóstwa.Ichpozytywne
oddziaływanienagospodarkęmiałopolegaćna„pierwotnej”akumulacjikapitału
iprzedsiębiorczości,tworzeniumiejscpracybezkoniecznościponoszeniadużych
nakładówkapitałowych,wspomaganiuprzestrzennejdecentralizacjiprzemysłu
irozwojudemokracji[Dhar,Lyndall1961].Wsumie,małymjednostkompro-
dukcyjnym„powierzono”zadania,zktórymiprzynajmniejnarazienieradziłsobie
wielkiprzemysł.
Pozostawałofaktem,żewrozwijającejsięgospodarcefunkcjonowałyprzed-
siębiorstwaróżnejwielkości.Wyjaśnieniategozjawiskaposzukiwanowsferze
efektywnościgospodarowania,stosującmetodystatycznejanalizyekonomicznej.
Przyjmowanoprzytym,żepodstawowymograniczeniemwzrostuwgospodarkach
