Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
TeresaŻółkowska
człowiekzczłowiekiem.Światludziznamionujeprzedewszystkimto,żetutajwyda-
rzasięmiędzyistotąaistotącoś,czegonieznajdziesięnigdziewprzyrodzie17.
RelacjiJa-TyBuberprzeciwstawiałstosunekJa-To,Ja-Ono,wktórym
świat,atakżemożliwypartnerdialoguzostajeuprzedmiotowiony,stajesię
przedmiotemdoświadczenia.
(ł)wnaszymświeciekażdeTymusistaćsięOno(ł)każdemuTynaświecie,zgod-
niezjegoistotą,jestprzeznaczonestawaćsięrzecząlubwciążodnowazarzucaćsię
wprzedmiotowość18.
RelacjaJa-Tooznaczaposiadanieprzedmiotu,przybierającrozmaitepo-
stacicodziennegodoświadczenia,oznaczazawszejaposiadam(postrzegam,
przedstawiamsobie,myślę,odczuwam)coś.SposóbJa-Tystanowirelację.
DoświadczanieTo(którymmożebyćteżOniOna)dokonujesięflwemnie”,
relacja,stosunekzachodzimiędzymnąaświatem19.RelacjaJa-Tyjeststosun-
kiembliskości,adoświadczenieoznaczazachowaniedystansuwobecjego
przedmiotu20.
(ł)wnaszymświeciekażdeTymusistaćsięTo.Nawetjeślijegoobecnośćwbezpo-
średniejrelacjibyławyłączona,zchwilązakończeniasięjegooddziaływanialubza-
nieczyszczeniagoprzezzapośredniczeniestajesięonoprzedmiotempośródprzed-
miotów–byćmożenajbardziejdostojnym,mimotojednakprzedmiotem,zamknię-
tymmiarąigranicami21.
RelacjaJa-TywedługBuberatorelacjawzajemności,partnerstwa.flRe-
lacjajestwzajemnością.MojeTydziałanamnietak,jakjadziałamnanie”22.
WedługBubera,dialogzdrugimczłowiekiemtoprzedewszystkimsamasy-
tuacjaspotkania23.Więcej,filozofpisze,że
Światstworzeniaujawniaswojąpostaćwspotkaniu24.Przeżyterelacjesąrealizacją
wrodzonegoTynaspotkanym;to,żespotkanieTymożebyćpojętejakoNaprze-
ciw,przyjętewwyłączności,zagadniętepodstawowymsłowem,ugruntowanejest
wapriorirelacji25.
Buberzwracauwagę,żedialogtonietylkorelacjakomunikacyjna.Aby
spotkaniebyłoautentyczne,powinnospełniaćpewnewarunki.Jednymznich
jestto,żenależytraktowaćdrugiegoczłowiekajaksamodzielnąjednostkę,
17M.Buber,Problemczłowieka,s.91.
18M.Buber,JaiTy,s.48-49.
19B.Baran,Przedmowa,[w:]Filozofadialogu,red.B.Baran,Kraków1991,s.15.
20K.Rosner,Dialogjakotematflozofiwspółczesnej:Buber,Gadamer,Habermas,[w:]Dialog.
Ideaidoświadczenie,s.18.
21M.Buber,OJaiTy,s.45.
22Tamże,s.45.
23K.Rosner,Dialogjakotemat,s.19.
24M.Buber,OJaiTy,s.51.
25Tamże,s.52.
