Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DEMOKRACJALOKALNAAREGUŁYWYBORÓW
nowelizacją,wporównaniuzjegodotychczasowymzakresem,musibyćinter-
pretowanejakozwracającesięprzeciwkokonstytucyjnejzasadziepowszechno-
ściwyborów.Praktyczno-polityczneznaczenietejzmianyniejestjednakwpol-
skichwarunkachduże.Dalekowiększejestznaczeniezaświadczeńoprawie
dogłosowaniapozamiejscemstałegozameldowania.Atejinstytucjiostatnie
zmianynienaruszyły.
Wwyborachdoradygminyorazorganówwykonawczychtychgminupraw-
nienisątakżedoroślimieszkańcy,którzysąobywatelamiinnychpaństwUnii
Europejskiej(art.10§1.ust.3i4).Osobyteniemająjednakprawagłosowania
doorganówsamorządupowiatowegoiwojewódzkiego,comożnapiętnować
jakoniekonsekwencję.
Zasadarównościgłosuznajdujedobrywyrazwsformułowaniuprzypisy-
wanemuJeromeBenthamowi:DKażdywiniensięliczyćzajednegoiniktwięcej
niżzajednego”(cyt.zaDahl1995:123).Zasadatamożebyćanalizowana
waspekcieformalnymimaterialnym.Dlapolitologainteresującyjestwła-
ściwietylkoaspektmaterialny,którywyrażasięwpytaniuorównąsiłęgłosu
wszystkichwyborcówwyłaniającychdanyorgansamorząduterytorialnego.
Woczywistysposóbrównośćzakłócafaktolbrzymiegozróżnicowaniawielko-
ściokręgówwyborczych-zwłaszczajednomandatowych.Tozakłóceniemusi
byćjednaktolerowanewobecinnejdemokratycznejwartościjakąjestdążenie,
abynawetmałespołeczności(poszczególnewsie)miałyswoichreprezentan-
tównaszczeblugminy.
Wwyborachdosejmikówwojewództwrównośćgłosucierpizasprawą
dużychodstępstwodnormprzedstawicielskichwynikającychzzasadyniedzie-
leniapowiatów(możnajedzielićtylkowtedy,gdybyokręgobejmującypowiat
miałprzekroczyćliczbę15mandatów),małychokręgówwyborczych(domi-
nująokręgi5-7-mandatowe),wreszcie5-procentowegoproguwyborczego,
chociażzdecydowanieważniejszyjestwysokiwwarunkachmałychokręgów
prógnaturalny.WpierwotnejwersjinowelizacjiKodeksuwyborczego,prze-
prowadzonejwstyczniu2018roku,planowanonawetpomniejszenieokręgów
doliczebności3-5mandatów.Touczyniłobyproporcjonalnośćrozdziałuman-
datów,apośrednioirównośćgłosów,czystąfikcją.Dziejesiętakdlatego,że
głosnapartiemałe,zwłaszczaDpodprogowe”niejestrównygłosowinapartie
Dponadprogowe”.Takwięcrównośćwtraktowaniuwyborcówniegwarantuje
równościwuwzględnianiuichpreferencji.
Możliwebardzodużezakłóceniazasadyrównościwyborówilustrują
wyborydosejmikówwojewódzkichw2006roku,wktórychwprowadzono
instytucjęblokowanialist.Przykładowo,wMałopolscenamandatLigiPol-
skichRodzinwystarczyłośrednio15840głosów(ugrupowaniebyłowbloku
zPiSiSamoobroną),podczasgdyLiDpotrzebowałśrednio50425głosówdo
15
STUDIASOCJOLOGICZNO-POLITYCZNE.SERIANOWA■NR1(08)/2018■ISSN0585-556X
