Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
JACEKRACIBORSKI
zdobycia1mandatuwsejmiku(Raciborski,Ochremiak2006:77).Instytucja
blokowanialistzostałaodrzuconaprzednastępnymiwyboramisamorządo-
wymiw2010roku,aletoniepoprawiłoznaczącosytuacjimałychpartiiikomi-
tetówlokalnych.Ogółwskazanychregulacjisprawia,żewwyborachdosejmi-
kówwojewództwnastraconejpozycjisąkomitetylokalne.Tylkosporadycznie
udajeimsięzdobyćjakieśmandaty.Wwyborach2006rokutylko8mandatów
z561ogółemprzypadłokomitetomlokalnym,w2010rokutakichmandatów
było20(do7mandatówKomitetuMniejszościNiemieckiejdoszło9manda-
tówRuchuDutkiewicza-stądzmiana),awwyborach2014roku-ponownie
20mandatów.
Polskieprawowyborczewwyborachsamorządowychmożnauznaćza
umiarkowanieinkluzywne.Zasadamaterialnierozumianejrównościgłosu
doznajenatomiastznacznychograniczeń,aleusprawiedliwionych,gdybierze
siępoduwagęróżnefunkcjewyborów-poczęściniezgodnezesobą(Raci-
borski2001;Skotnicki2017).Uwagataniedotyczywyborówdosejmików
województw,któresądrastycznienierówneiwadliwezbardzowieluinnych
powodów,októrychbędziejeszczemowa.Nowelizacjazestycznia2018roku
niczegowtymzakresieniepoprawiłaaniniepogorszyła.
Prawiekażdydorosłymaprawoubiegaćsięourządradnegodowolnego
szczebla,wójta,burmistrza,prezydenta.Powszechnebierneprawowyborcze
jestoczywistymwarunkiemrównegoobywatelstwa.Wpraktycedoznajejednak
bardzowieluograniczeńitozarównowsferzenormatywnejzuwaginakonflik-
towośćzinnymiwartościamidemokracji,jakizasprawąnaturyprocesupoli-
tycznego,wktórymidzieosprawowaniewładzy.Arelacjawładzyjestznatury
asymetryczna-wyrastaznierównościiutrzymujenierówność.Postulatten
musiwięcbyćkonkretyzowanyjakopostulattworzeniawarunków,wktórych
aktywni,wykształceniizmotywowaniobywatelemająrealneszansenazdoby-
ciemandaturadnego,awieluznichmożenawetzjakimiśszansaminasukces
konkurowaćourządwójta/burmistrza/prezydenta.Niemogętunawetdoko-
naćprzeglądugłównychbariersprawiających,żewewszystkichdemokracjach,
inawszystkichszczeblachwładzykonkurencjaomandatyjestdrastycznienie-
równa.Najważniejszyogólnypowódtoolbrzymianierównośćpretendentów
podwzględemzasobów,którymidysponują.
Literaturaprzedmiotupełnajeststudiówpokazujących,żenajważniej-
szymzasobemwwyborczejrywalizacjiokonkretnestanowiskojestfaktjego
dotychczasowegopiastowania(Gendźwiłł2008;Flis2015;Grabowski2016).
Jesttotzw.efektinkumbencji.Obserwujemygowcałejkrasiewwyborachwój-
tów,burmistrzów,prezydentów.W2010rokuw1770gminach(71,43%ogółu)
wybranodotychczasowychwłodarzy,w2014rokugmin,wktórychdoszłodo
reelekcjibyło1595(64,55%ogółu),czyliniecomniej,aletewielkościjeszcze
STUDIASOCJOLOGICZNO-POLITYCZNE.SERIANOWA■NR1(08)/2018■ISSN0585-556X
