Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
SŁAWOMiRMANDES
pytaniaoto,ktomiałracjęwtymsporzeomiejscereligiiwżyciuPolaków?
CozostałozprzewidywańCasanovy?CzypublicznezaangażowanieKo-
ściołakatolickiegoochroniłoPolskęprzedsekularyzacją?Iczyreligiapu-
blicznajestdopasowanadonowoczesnegospołeczeństwa?Czyteżmoże
modernizacjawywołałaindywidualizacjęiprywatyzacjęreligiizgodnie
zprzewidywaniamiLuckmanna?
■ZAŁOŻENIABADAWCZE
Byodpowiedziećnasformułowanewyżejpytania,należałobysprawdzić,
czywkraju(Polsce),wktórymmamydoczynieniazwysokimzaangażowa-
niempublicznymkościoła(Kościołakatolickiego),mogązachodzićprocesy
sekularyzacji,obejmująceindywidualizację,rozumianąjakoprocesunieza-
leżnieniawyobrażeńreligijnychodkontrolikościołaiprowadzącydosyn-
kretyzmu,orazprywatyzację,rozumianąjakoprocesograniczeniazasięgu
oddziaływaniareligiidosferyprywatnej.Wanaliziewykorzystanezostaną
danepochodzącezEuropeanValuesStudy(EVS),zczterechedycjitego
badania,zrealizowanychwlatach1990,1999,2008i2017orazWorldVa-
luesSurvey(WVS)z2005roku.Przedprzystąpieniemdoanalizynależy
jednakzasygnalizowaćtrzykwestie.
Popierwsze,zakładam,żenaprzestrzeniostatnichtrzydziestulatpoziom
publicznegozaangażowaniaKościołakatolickiegobyłwysoki.Istniejewiele
badańwspierającychtętezę(np.:Hierlemann2005;Grzymała-Busse2015;
Zielińska2018).Możnajednakbronićrównieżprzeciwnegostanowiskaiwska-
zywaćnazjawiskowypieraniaKościołakatolickiegozżyciapublicznego(Żu-
kowski2009).Tymsamym,zweryfikowanietejkwestiiwymagałobyoddzielne-
gobadania.
Podrugie,wywódCasanovyopierasięnasocjologicznejanalizieprzemian
społeczno-politycznychwdługimhoryzoncieczasowym.Dyskutujeonwpraw-
dzienawstępieteorięsekularyzacji,alenigdzienieokreśla,jakiewskaźniki
pozwalałybynajejweryfikacjęzapomocądanychsondażowych,reprezenta-
tywnychdlabadanejpopulacji.Niejasnejestrównież,wjakisposóbnależy
zoperacjonalizowaćzaangażowaniepubliczneKościołaimierzyćnastawienie
ludzidoniego.Wswojejanalizieopieramsięnadanychilościowychmierzą-
cychpostawyjednostek,aczkolwiekzdajęsobiesprawę,żetensposóbwery-
fikacjijestniewspółmiernydotypuanalizy,którymposługiwałsięCasanova.
Potrzecie,wielebadańnatematprzemianreligijnościjednostekpokazuje,
żekluczoweznaczeniedlajejukształtowaniamająprocesysocjalizacji.Na-
bytewichtrakciepostawyulegająjedyniemałymzmianomwdorosłymżyciu
idopieropodjegokoniecobserwujemyniewielkiwzrostreligijności(Argue,
STUDIASOCJOLOGICZNO-POLITYCZNE.SERIANOWA■NR2(11)/2019■ISSN0585-556X
