Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Każdaumiejętnośćdzieckapozostajewścisłejkorelacjizinnymi,
tworzącpodstawybiologicznedlanabywaniasystemujęzykowegoibu-
dowaniakomunikacjizespołecznością.
Wyraźnezaburzeniazespektrumautyzmumożnazaobserwować
udziecipoukończeniu12.miesiącażycia,odnoszącichzachowaniadonor-
matywnegorozwojudzieciwwiekuponiemowlęcymiprzedszkolnym,ale
doświadczonydiagnostaspostrzeżenieprawidłowościrozwojujużokoło
4.miesiącażycia(Cieszyńska2011;Cieszyńska-Rożek2013).Rodzicenaj-
częściejzgłaszająsiędoporadnidopieropoukończeniuprzezdziecko2lat,
zaniepokojeniprzedewszystkimbrakiemmowylubjejodmiennością.
Diagnozarozwojupoznawczegodziecizestwierdzonymspektrum
zaburzeńautystycznych,aszczególnieprezentowanegoprzezniepozio-
mumowyizabawy,pozwaladostrzecswoistezatrzymaniesięnaetapie
piagetowskiegoćwiczeniaschematów,np.wkładaniaprzedmiotówdoust
czykomunikowaniasięzapomocąkrzykulubdźwiękówniewerbalnych
(Vasta,Haith,Miller2004).Sątozachowanianormatywnedlawcześ-
niejszegookresurozwojowego.Jednaktaswoista„normalność”zacho-
wańpowoduje,żewporadniachpsychologiczno-pedagogicznychrzad-
kostawianesądiagnozyautyzmu,czyjegospektrum,dzieciomwwieku
poniemowlęcym.
Takżewanglojęzycznejliteraturze(Frith2008)podkreślasię,żesfor-
mułowaniejednostkichorobowej,jakąjestautyzm,najczęściejdotyczy
dzieciw4.rokużycia.Wówczasbowiemrozwojowezachowaniautrwala-
jąsięjakoautostymulacje,manieryzmy,schematyzmyiprzybierająfor-
męzaburzonychzachowańirelacjispołecznych,coułatwiapostawienie
diagnozy,czasamiprzezsamychrodziców.Matkiwielokrotnieformułu-
jątakiezdanie:Mojedzieckomachybaautyzm1.Diagnozującypsycholog
czyneurologdziecięcyjedyniepotwierdzaartykułowaneprzezrodziców
obawy.
Jestwięcuzasadnioneprzyjrzeniesięetapomrozwojudzieckazdro-
wego,byukazaćsfery,którychrozwójpowinienbyćdokładnieobserwo-
wanywsytuacjipodejrzeńzaburzeńzespektrumautyzmu.
2.1.Poznanieikomunikacjaod1.do3.rokużycia
Wiekponiemowlęcyobejmujeprzedziałod12.do36.miesiącażycia.Jestto
okresbardzointensywnegopoznawaniaświatawewspółdziałaniuzdoro-
1Danezobserwacjiwłasnychzlat2005–2014.
11
