Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Wpływjęzykanakształtowaniesię
funkcjipoznawczych
1.Językowyobrazświata
Językjestsystememznaków,którywstrukturalizmiezostałoddzielo-
nyprzezF.deSaussure’aodmowyimówienia.Językjestpodstawowy
ispołeczny,amówieniedodatkoweiindywidualne(Paveau,Sarfati2009).
T.Milewskiwskazujenanadrzędnośćmowywstosunkudojęzyka:„język
wchodziwskładmowyiprzejawiasięwniej,[...]jestniezbędnymskład-
nikiemmowy”(Milewski2009,s.5).Autorwskazuje,żejęzykjestspo-
łeczny,abstrakcyjnyorazjesttworem(posiadatrwałeistnieniewczasie).
R.Grzegorczykowadefiniujejęzykjako„systemznakówkonwencjonal-
nych,fonicznych,służącychdoporozumiewaniasięowszystkim(uni-
wersalny),charakteryzującysiętzw.dwuklasowością,tzn.udziałem
gramatyki,umożliwiającejnieograniczonetworzenienowychkonstruk-
cji”(Grzegorczykowa2008,s.13).Wniniejszejpracynajważniejszyjest
jednakzwiązekjęzykazrozwojemipoznaniemświata.Językwujęciuko-
gnitywnymjest„bezpośrednimodbiciemprocesówpoznawczych,które
zachodząwumyśleczłowieka,iwobectegostanowiinherentnyelement
ludzkiegopoznania”(Tabakowska1995,s.20).Takieujęciekoresponduje
zkoncepcjąjęzykowegoobrazuświata,którajestprzedmiotemzaintere-
sowaniawieluwspółczesnychjęzykoznawców(Bartmiński2012).Połącze-
niasystemowościipoznaniadokonaławdefinicjijęzykaJ.Cieszyńska,
określającjęzykjako„systemsekwencjiinformacjisłuchowych(mowa)
iwzrokowych(pismo)uporządkowanychlinearnieihierarchicznie(re-
lacyjnie)”(Cieszyńska2013,s.95).Poruszonaprzezautorkęrelacyjność
wiążesięzpojęcieminterpretacji,którejestjednymzkluczowychdlaję-
zykowegoobrazuświata.
Pojęcie„językowyobrazświata”,czyli„obrazświataodbitywdanym
językunarodowym”(Urbańczyk1991,s.146),wywodzisięzteoriiW.Hum-
7
