Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podejściedoproblemubadawczego
13
niachporównawczychzakładowegozabezpieczeniaemerytalnegowkrajachUnii
Europejskiej.Otóżwwynikureformpublicznychsystemówemerytalnych,podję-
tychwwiększościpaństwUEwodpowiedzinawspomnianyproblemdemogra-
ficznegostarzeniasięspołeczeństwa,poziomzabezpieczeniaemerytalnegoofero-
wanegoprzezsystemypubliczneulegnieobniżeniu.Szacujesię,żewokresieod
2007do2060r.obniżysięonśredniow27państwachUEo20%(Sustainability
Report…2009).NawetnajbogatszepaństwaUnii(np.Niemcy)niezdołająutrzy-
maćstandarduzabezpieczeniaemerytalnegooferowanegoprzezsystempubliczny
naobecnympoziomie.Askorotak,toznaczenianabierajądodatkowesystemy
emerytalne,którepowinnyzapełnić,czyteżzniwelować,choćbyczęściowo,lukę
finansową,jakapowstaniewskutekprzewidywanegowdłuższejperspektywie
zmniejszeniawypłatpochodzącychzpublicznychsystemówemerytalnych.Syste-
mydodatkowegooszczędzanianaemeryturęwzakładachpracymogąwięcode-
graćznaczącąrolę,choćpoziomichupowszechnieniawkrajachUEjestbardzo
zróżnicowany:od1%doponad90%(por.Privatelymanagedfundedpen-
sions…2008:10-11).Średniowpaństwachunijnychok.40%pracownikówoszczę-
dzanadodatkowąemeryturęwzakładziepracy(por.Workplacepensions…2010:
10-12).Oczywiście,wpaństwach,gdziemająonecharakterobowiązkowylubquasi-
-obowiązkowy(np.Dania,Szwecja,Holandia),zakładowymzabezpieczeniememe-
rytalnymobjętychjestponad90%pracowników.
Ponieważegzemplifikacjaproponowanegomodeluanalizyuwarunkowańroz-
wojowychzakładowychsystemówemerytalnychprzeprowadzonazostaniegłównie
naprzykładziePolski,niezbędnewydajesiękrótkiezarysowaniestanuwyjściowe-
gopolskiejreformyemerytalnejitowarzyszącejjejdebaty.Przyjęterozwiązania
prawno-instytucjonalneorazsystemzachętekonomicznychadresowanychdopra-
codawcówipracownikówtworzącychiwybierającychformępracowniczegopro-
gramuemerytalnegostanowiływdużejmierzekonsekwencjęszerszychrozstrzy-
gnięćkoncepcyjnychprzyjętychprzeztwórcówpolskiejreformyemerytalnej
wdrażanejod1999r.Polskiedoświadczenia,zgromadzonewpierwszejdekadzie
wdrażaniareformy,mająszerszeznaczenie.Mogąstanowićmateriałdoprzemy-
śleńzarównodlateoretyków,jakidlapraktykówpolitykispołecznej(polityków,
ekspertówitp.)winnychkrajach.
Wartopodkreślić,żePolskanależydonielicznychpaństweuropejskich,które
zdecydowałysięnaradykalną,systemowąreformępublicznego,obowiązkowego
systemuzabezpieczeniaemerytalnegozamiastwprowadzaniastopniowychzmian
wybranychparametrów(takichjaknp.wydłużaniewiekuemerytalnego,zmianawy-
sokościskładki)lubzmianpewnychinstrumentówwramachistniejącegosystemu
(orodzajachreformemerytalnychwEuropie-por.Żukowski2006:8).Od1stycznia
1999r.wmiejscetradycyjnegosystemuemerytalnegoopartegonafinansowaniu
repartycyjnym(umowapokoleniowa)inazasadziezdefiniowanegoświadczenia
(definedbenefit)wdrażanyjestnowy,mieszany,ocharakterzerepartycyjno-
-kapitałowym,zorganizowanynazasadziezdefiniowanejskładki(definedcontri-
bution).Wprogramowychdokumentachipracachtowarzyszącychwprowadzaniu
