Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Sumalogiczna.KsięgaI
Rozdział7
(Prawdaoterminachkonkretnychiabstrakcyjnych)
Ponieważpowiedzianowyżej,żezgodniezpoglądamiAry-
stotelesaijegoKomentatoraterminynczłowiek”inczłowieczeń-
stwo”sąsynonimami,postaramsięwyjaśnić,odstępującnieco
odzasadniczegotokuwywodów,wjakisposóbjesttoprawdą,
awjakinie,orazczyzgodniezprawdąsąonesynonimami.
Twierdzęwięc,żeArystotelessądził,iżnazwanczłowiek”nie
oznaczażadnejmożliwejdowyobrażeniasobierzeczy,której
wtakisamsposóbnieoznaczałabyteżnazwanczłowieczeń-
stwo”inaodwrót.Powodemtegojestfakt,iżwedługniegonic
nieistniejetutajnaziemi,jaktylkomateriaiformaorazbyty
złożonezmateriiiformyorazichwłaściwości;nicjednakztego,
cojestoczywistenadrodzeindukcji,niejestoznaczonewsensie
bardziejwłaściwymprzezjednąztychnazwniżprzezdrugą.
Przyjąwszytozałożenie,jestrzecząoczywistą,żenastępujące
zdaniejestfałszywe:nduszarozumnajestczłowieczeństwem”.
Niepomogątużadnewykrętytych,którzytwierdzą,że
terminnczłowieczeństwo”oznaczatylkonaturęgatunkową
(naturaspecifica),natomiastterminnczłowiek”dodajedoniej
zróżnicowaniejednostkowe(diferentiaindividualis),albowiem
zobaczymyniżej,iżjesttofałszemipozostajewsprzeczności
zpoglądamiArystotelesa.
Odnośniedogłównegotwierdzeniawystarczytuprzytoczyć
jedentylkodowód.Uzasadniamtownastępującysposób:sto-
sunekzachodzącymiędzyczłowiekiemaczłowieczeństwem
jesttakisam,jakpomiędzySokratesemaSokratycznością
(Socrateitas).Cośtakiegobowiemprzyjmująprzeciwnicy,
tworzącfikcyjnietakiterminabstrakcyjnyodnazwynSokra-
tes”nawzórterminuabstrakcyjnegopochodzącegoodnazwy
nczłowiek”;zgodniejednakzpoglądemtych,którzyprzyjmują
tegorodzajufikcję,terminnSokrates”nieoznaczażadnejrzeczy
różnejformalnielubrealnieodtej,którąoznaczanazwansokra-
tyczność”iodwrotnie;więcterminnczłowiek”nieoznaczateż