Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
OlGAŚmiechOwicZ
Głównąpodstawąmoichrozważańsązachowanedonaszych
czasówtekstykomediistaroatyckiej,trzebajednakpamiętać,że
analizująccharakterywnichprzedstawionemówimyopostaciach
literackich,aniehistorycznych.Niewiemy,jakwyglądałozakuliso-
weżycieartystyczneAten:oczymplotkowanowprzerwachmiędzy
próbamiiczydramatopisarze(częstopełniącyrównieżfunkcjęre-
żyserów)imprezowalizaktoramipospektaklach.Niedysponujemy
źródłami,którechoćtrochęprzybliżyłybynamobraztego,jacybyli
Agathon,AjschylosczyteżEurypides.Aczkolwiek,bysatyrabyła
naprawdęzabawna,musinosićwsobiechoćziarnoprawdy…Stąd,
opartyjedynienaźródłachliterackich,eseistycznycharaktertego
tekstu.
*
Twórcy,jakowybrańcybogów,wpowszechnymmniemaniucie-
sząsięspecjalnymdostępemdorzeczywistości,jednakichfldemiur-
gicznyszał”pozostajepozazasięgiemwzrokuprofanów.Widzowie
oglądajągotowyspektakl,aleichwyobrażenietego,jakprzebiegają
próbywteatrzejestdośćmgliste.ŻabyorazKobietynaświęcieThesmofo-
riów,którezachowałysiędonaszychczasówwcałości,dotykająkwe-
stiitwórczościpoetyckiej(napodstawiezachowanychfragmentów
wiemy,żebyłaonarównieżporuszanawutworach:Proagon,Gerytades
Arystofanesa,PannaFlaszka,PróbyKratinosa,Kostiumy,Lakończycy/Po-
eciPlatona,HeraklesChoregNikocharesa,PoezjaArchipposaorazMuzy
Frynichosa).Arystofaneswpuściłpublicznośćflzakulisy”wkomedii
KobietynaświęcieThesmoforiów.PokazałwniejAgathona–samotnego
artystę,wktóregodomumieszkająMuzy(w.41).Podglądanyprzez
nastragediopisarzwyjeżdżaprzedbudynekscenicznynaekkyklema-
cie17.JakkażdyekscentrycznyumysłAgathonmaswojenieszkodliwe
dziwactwa.Słyszymywięc,jakpiszącpartieposzczególnychpostaci
śpiewa,intonującjerazmęskim,razżeńskimgłosem(w.101–129).
Przebranywszatęflzgodnązestanemducha”(w.148)18,samnajpierw
próbuje,jakpisaneprzezniegosłowawybrzmiąnascenie.
Agathonchodziłzimąnadługiespacery,bypisaćpoezje(w.67),
natomiastumysłSokratesaożywiałodziałaniesuchegopowietrza
17PodobniewAcharnejczykachnaekkyklemaciezostajewytoczonyfltwórcaku-
lawców”Eurypides(w.409).
18Jakdowiadujemysięztekstuutworu,jegoflszafa”pełnabyłasukienek,któ-
rychużywałpiszącwypowiedzipostacikobiecych.
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
