Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
OlGAŚmiechOwicZ
łachmanów”(w.841–842).Jestdlaniegooburzające,żewogólemusi
rozmawiaćflzkimśtakim”(w.1007).Jegoarogancjęimegalomanię
napędzaniczymniezachwianeprzekonanieonieśmiertelnościpo-
zostawionejprzezniegospuścizny:flMojapoezjaniezmarławraz
zemną,jegozaśzmarła,więcmajątuzsobą”(w.868–869).Pokorę
okazywałjedyniewobecboginiDemeter,ostentacyjnieproszącją,
flbybyłgodzienjejświętychmisteriów”(w.887)[dramaturgicznie
stawiałogotowopozycjiwzględemEurypidesa,którywtejsamej
sceniemodliłsiędoświeżegopieniądza(w.890)iEteru(w.892)].
Wszystkowskazujewięcnato,żedomagającysiępośmiercitronu
najlepszegotragediopisarzaEurypides40niebyłwHadesiejedynym
megalomanem.
KomediowiAjschylosiEurypides41zachwalająswojetragedie
jakbykupczyliniminatargu.Waga,którejużywajądosemantycznej
miarysłówbardziejnadałabysiędoważeniaseraniżrzeczowników.
AsamArystofanes?Gdziejestgranicamiędzypychą,aświadomo-
ściąwłasnegotalentu?Naileparabazabyłaprzestrzeniądopoważnej
rozmowyzwidzami,naileflpasmemautolansu”?Nawetjeśliroz-
kładanieflpawiegoogona”literackiegokunsztustanowiłoczęśćkon-
wencji,trzebabyłoprzekroczyćpewnągranicęwstydu,byustami
choreutówwychwalaćwłasnąpracę.Argument,żeutwórwykony-
wanowokolicznościachkonkursowychikoniecznebyłowykonanie
kurtuazyjnegogestuwstronęwidzówniewydajesięwystarczają-
cy42.Takaocenaartystycznejpostawykomediopisarzaoczywiście
dyktowanajestwspółczesnympoglądem:dobrasztukapowinna
bronićsięsama.Wydajesięjednak,żerównieżArystofanesmiałtego
świadomość.WparabaziekomediiPokójpiszewyraźnie,żeartyście,
którypyszałkowatowychwalaswojątwórczośćnależąsiębaty(w.
734).Możekonwencjonalnezwrotydopubliczności,wktórychautor
zachwalałswojeumiejętności,równocześniedającdozrozumienia,
żejegolosleżywrękachsędziów,byłydlaniegoflspłacaniempańsz-
czyzny”?Ceną,jakąmusiałzapłacić,abymócwystawićswójutwór
40Wwersie831otwarciemówi,żeuważasięzalepszegodramatopisarzaod
Ajschylosa.
41Sofokles,którywydajesięprawdziwymwygranymsporumiędzynimi
(otrzymatronprzynależnynajlepszemutragediopisarzowi,gdytymczasemAjschy-
losmusiwrócićnagórę,byużeraćsięzteatralnąmłodzieżą)wogólesięwteutarczki
niemieszał.
42Notabene–ArystofaneswparabazieRycerzywypominapublicznościkrótką
pamięć–każdegorokutrzebaodnowazabiegaćojejmiłość(w.518).
AdamMickiewiczUniversityPress©2022
