Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niczonadopowierzchownegokontaktuzwizualnościąmiejscacodzienna
interakcjazotoczeniemnajbliższym);empatyczna(związanazemocjonal‑
nąwaloryzacjąpewnychfragmentówprzestrzeniuważanejzawłasną)oraz
egzystencjalna(utożsamieniesięzmiejscemnazasadziebezrefleksyjnego
noddaniasię”locoobdarzanemupoczuciemgłębokiejprzynależności)
41
.
Wypadadodać,żewtensposóbnaświetlonerelacjetransgraniczneprzyle‑
głedomiejscaznajwiększympowodzeniemmogąbyćobserwowanewtek‑
stachkultury(szczególniezwerbalizowanychświadectwachliterackich)na
terytoriachtypuwewnętrznościegzystencjalnejizastępczejczyegzysten‑
cjalnejzewnętrzności.
Wprzeciwieństwiedoobserwacjimiejscaopartejnafenomenologicznej
względnościchwili,pracezkręgugeografiispołecznejowielewiększąwagę
przywiązujądokategoriiczasu,którapozwalaznacznieścislejokreślićna
przykładstosunekskończonegoczasuindywidualnegodo―zzałożenia―
nieskończonegospołecznego.Rzucatozupełnieinneświatłonatożsamość
miejsc,którychutrzymywaniewposiadaniuuwzględniaćbymusiałociągły
indywidualny―iopisywanyteżwkońcumetodamistatystycznymi―wy‑
siłek:nEquivalent»durationsinspace«wouldmeantheabilitytospreadac‑
tivitiesonchunksofspace”
42
.Dowartościowanieukładówdiachronicznych
przezgeografówspołecznychwiążesiępoczęścizogólnątendencjądood‑
chodzeniawwarunkachpowojennychodabsolutyzacjiprzestrzenijakowy‑
łącznegosynonimuistereotypugeograficzności(wtradycjichorologicznej
―zróżnicowania,rozkładuorazrelacjiprzestrzennych).Antygeometryczne
stanowiskowtejkwestiireprezentowałjużH.Poincaréwswejwizjiprze‑
strzeniwyobrażeniowej.Jednymzrezultatówowegoprzesunięciaakcen‑
tówbyłarewaloryzacjapojęciaodległościfizycznej,traktowanejodtądna
zasadzieparametrufunkcjonalnego,niezaśmatematycznego.Tonatomiast
pomogłowyeksponowaćwopisienaturęliczychsytuacjiegzystencjalnych,
naprzykładndecyzjezwiązanezprzemieszczaniemsięorazwyboremmiej‑
scaegzystencji,podyktowanewpierwszymrzędziepostawąaksjologiczną
człowiekaijegoprzynależnościądookreślonejgrupyetnicznejczyspołecz‑
nej”
43
.Oprzestrzeniachetno-iegocentrycznychpisałteżzresztąwewcze‑
snychpracachYi-FuTuan.Zapunktzbieżnytejnsocjalizującej”tendencji
orazczystegonurtuhumanistycznegonależyuznaćdocenieniesytuacyjności,
wktórejelementwspółkształtowaniamiejscaprzezludzkiewysiłkinakłada
sięnatransakcyjnyiinteraktywnytypwięzispołecznych.Takwidzianemu
funkcjonowaniujednostekorazkolektywówwprzestrzenipatronowałobypo‑
jęciekorporealności(zaterminemCh.vanPaassenancorporealityofmanand
41
Por.H.Libura:Percepcjaprzestrzenił,s.72―73.
42
A.Kellerman:Time,SpaceandSociety:GeographicalSocietalPerspectives.Do‑
rdrecht1989,s.14.
43
D.Jędrzejczyk:Wprowadzeniedogeografiił,s.121.
28
