Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
13.Zasadyfunkcjonowaniaizakrespublicznegosystemufinansowego
•jakopodmiotdziałającywsferzeregulacyjnej,np.prowadzącypolitykęgos-
podarczą,
•jakopodmiotdziałającywsferzerealnej,np.sprawującyfunkcjewłaściciel-
skie19.
Dopierowówczasmożnabliżejokreślićzakreszadańgospodarczychrealizowa-
nychprzezpaństwo(władzecentralne)wzwiązkuzpełnieniemfunkcjigospodarczych.
Wpraktyceprzejawyaktywnościpaństwadotyczącegospodarkiznajdująwyraz
m.in.:wtworzeniuiutrzymywaniuinfrastrukturytechnicznej(drogi,siecienergetycz-
ne,gazociągi,regulacjarzekitp.)ispołecznej(szkoły,szpitale,zakładyopiekispołecz-
nej,muzeaitp.);wzarządzaniumajątkiemskarbupaństwa;wokreślaniuzasad
prywatyzacjiprzedsiębiorstworazudzielaniuimwsparciafinansowego(pomocypub-
licznej);wustalaniuzasadfunkcjonowaniaróżnychrynków,wtymrynkówtowaro-
wych,rynkówfinansowych,rynkupracy,iwochroniekonkurencjinatychrynkach;
wregulowaniustosunkówgospodarczychzzagranicą(mającymczasemznamiona
protekcjonizmu).Sąonezwiązanezpełnieniemprzezpaństwofunkcjigospodarczych
(ekonomicznych).Najogólniejmożnapowiedzieć,żefunkcjetewyrażająsięwod-
działywaniupaństwanacałągospodarkę-wówczasmówimyomakroekonomicznej
politycepaństwa,orazwoddziaływaniunaindywidualneprzedsiębiorstwa-wówczas
mówimyopolitycemikroekonomicznej.
Niewnikającwdyskusjeterminologicznemożnapowiedzieć,żepolitykamakro-
ekonomicznapoleganaokreślaniuzadańpaństwawdziedziniegospodarkioraz
formułowaniuzasadiokreślaniusposobówichrealizacji(Polityka...2003,s.22).
Państwoprowadzipolitykęmakroekonomicznąpoto,abywpływaćnazachowanie
gospodarki(systemuekonomicznego),nakierunkiitempojejrozwoju(Polityka...
2000,s.17).Wtymceluwykorzystujenarzędziapolitykifiskalnej(np.podatki,
subwencje,dotacje)oraznarzędziapolitykimonetarnej(np.stopyprocentowe,kursy
walutowe),awpewnychsytuacjachrównieżnarzędziaprzymusuadministracyjnego
(np.cenyregulowane,kontyngentyimportowe)20.Zaletąinterwencjifinansowychjest
nietylkoochronaswobodydziałaniapodmiotówgospodarczych,pozwalająonerów-
nieżlepiejniżinterwencjearbitralne(administracyjne)różnicowaćsiłęoddziaływania
państwa.Dotacje,przywilejepodatkoweczyułatwieniakredytowemożnastopniować,
czegoniedasiępowiedziećonakazachizakazachdotyczącychprodukcjiikon-
sumpcji(Gaudemet,Molinier2000,s.91).
Politykamikroekonomicznapaństwajestzwiązanazoddziaływaniemnasektor
przedsiębiorstwzarównozapomocąinstrumentówpolitykimonetarnej(np.podaż
pieniądza,stopyprocentowe),jakiinstrumentówfiskalnych(np.podatki,dotacje).
Wtymdrugimprzypadkumaczęstocharakterpomocypublicznejdlaprzedsię-
biorstw.
19InaczejzakresobecnościpaństwaokreślaJ.Osiatyński,mówiącogospodarczychfunkcjachpaństwa
jakoimperium(cowogólnościodpowiadanaszemuusytuowaniujejwsferzeregulacyjnej)orazogos-
podarczychfunkcjachpaństwajakodominium(cowogólnościodpowiadanaszemuusytuowaniujej
wsferzerealnej);Osiatyński(2006),s.30–31.
20Politykafiskalnaimonetarnatoskładowepolitykifinansowejpaństwa,którazkoleijestelementem
politykiekonomiczno-społecznejpaństwa.
