Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
Uwarunkowaniahistoryczno-narodowesąściślezwiązanezespecyfikąicha-
rakterempaństwa,jegohistoriiikultury.Nabierająoneszczególnegoznaczenia
wsytuacjidokonywaniaistotnychzmianireformszkolnych.Potrafiąnatylesilnie
oddziaływać,żepomimorzeczowych,społecznychiekonomicznychargumentów
nieudajesięprzekonaćobywateliopotrzebiewprowadzenianawetniewielkich
zmian.Uwarunkowaniateorazznajomośćstereotypówkulturowychmogąstano-
wićcennąwskazówkęwprzygotowaniustrategiiwprowadzaniazmianwustroju
szkolnym.
Uwarunkowaniaustrojowo-politycznemająbezpośredniwpływnatreść
ikształtpolitykioświatowej.Zoświatąirealizowanąpolitykąwiążąsięinteresy
polityczneiideologiczne.Ustrój,układsiłpolitycznych,sposóbsprawowania
władzywpaństwie,programyugrupowańspołeczno-politycznychwarunkują
funkcjonowaniesystemuoświatowegoorazoddziałująnaewentualnejegozmiany.
Szkolnictwozjednejstronywpływanazamianyspołeczne,azdrugiejbierze
udziałwprocesiezachowaniaciągłościhistorycznejikulturowej.Systemoświa-
towymożestaćsięwrękachpolitykówinstrumentemkształtowaniaświadomości
społecznej,poglądówiprzekonań.
Ostatniągrupęstanowiąuwarunkowaniaspołeczne,któresązwiązanewdużej
mierzezestrukturąspołeczną,jejprzemianamiorazichwpływemnasystem
oświatyiwychowania.Funkcjonowaniesystemuoświatowegozależywgłównej
mierzeodtego,jakieceleizadaniapostawimuspołeczeństwo,organizacje,insty-
tucjeczydecydencipodejmującydecyzjedotyczącejegofunkcjonowania.Szkoła
jestwięczależnaodstrukturyspołecznejipolitykipaństwa,stanowiącważnyele-
mentstymulującyibudującyżyciespołeczno-politycznekraju.Dotejgrupyuwa-
runkowańnależyzaliczyćrównieżprocesyzachodzącewśrodowiskuspołecznym
związanezrozwojemcywilizacji,amającebezpośredniwpływnaoświatę,do
którychzaliczyćnależygłówniezmianystrukturykwalifikacjiimobilnościzawo-
dowej,eksplozjęinformacyjnąirozwójśrodkówmasowegoprzekazu.Zmianyte
spowodowaływzrostzapotrzebowaniananowezawodyistanowiskapracy19.
Wzwiązkuzwyżejprzedstawionymiuwarunkowaniamipolitykaoświatowa
danegokrajukształtowanaprzezhistorięnarodowąjeststrukturądostosowaną
dookreślonych,swoistychwarunkówekonomicznych,demograficznych,politycz-
nych,ustrojowychczywkońcuspołecznych.
Przedmiotempolitykioświatowejwspółczesnychpaństwjestcałokształt
zagadnieńdotyczącychkształceniaiwychowania.Cechącharakterystycznąobec-
niezachodzącychprocesówkształceniaiwychowaniajestichinstytucjonalny
charakterorazwielośćinstytucjispołecznychwnichuczestniczących.Naozna-
czeniezespołutychinstytucjiwprowadzonopojęcie„systemuoświaty”.Zczasem
19Ibidem,s.16–17.
