Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Założeniametodologiczne
17
aktóremogąbyćmodyfikowanenabazieaktualnychdoświadczeńkażdegoczło-
wieka.Podstawowympojęciemjestsymbol,jakoodzwierciedlenieznaczenia
wjęzyku.Symboljakotocoś,cozastępujecośinnego26.Niepełnosprawnośćjest
zjawiskiem,któremunadawaneróżneznaczenia,wzależnościodtegokto,
jakigdzietoznaczenienadaje.Wielośćpodejśćsprawia,stworzonaprzez
George’aHerbertaMeadakoncepcja,któracharakteryzujespołeczeństwozapo-
mocąskonstruowanychwzorówuporządkowanegodziałania,któreutrzymują
sięizmieniajądziękiinterakcjisymbolicznejzachodzącejmiędzyjednostkami
iwewnątrznichsamych,jestpodstawądoanalizowaniaedukacjiosóbniepeł-
nosprawnychintelektualnie,bowiemtamatakikształt,jakieznacznienadają
niepełnosprawnościludzietworzący.Blumer,któryjakopierwszyużyłsame-
goterminu„interakcjonizmsymboliczny”wkontekściekonstytuującychsięna
baziewymianysymbolicznychznaczeńinterakcjizachodzącychmiędzyświa-
domymi,ciągledefiniującymisiępartnerami,pisze,że:„Interakcjasymboliczna
jestelementarnymfaktemspołecznymizpomocątejkategoriipojęciowejmoż-
nadopierowyjaśnićinneformyczyrodzajezjawiskspołecznych”27.
Wwyjaśnianiuiinterpretacjidanychuzyskanychpodczasbadańwniniej-
szejpracyzostaływykorzystanenastępująceteorie:
-
TeoriawymianyGeorge’aHomansa;
-
Teoriakapitałuludzkiego-teoriakapitałuspołecznego.
TeoriawymianyGeorge’aHomansa,stanowiącareakcjępolemicznąna
strukturalnąanalizęClaudaLévi-Straussa28,mimożewywodzisięzteoriifunk-
cjonalnej,jestwdużejmierzejejzaprzeczeniem29.Uważanajestnatomiastza
jednązodmianinterakcjonizmusymbolicznego,anawet,możnabyrzec,jego
węższąwersjęwywodzącąsięzmodeluekonomicznegomyśleniaiteoriiutyli-
tarnych,któramówi,żezachowaniespołecznejestwymianądóbrmaterialnych,
takichjaksymboleaprobatyiprestiżu30.
Wedługteoriiwymianyuważasię,żewymianajestgłównymźródłempo-
rządkuspołecznego.Odnoszącasiędoutylitaryzmuteoriawskazuje,żewszyst-
kiestosunkispołeczneniczyminnym,jakwymianąpomiędzyuczestnikami,
którzyponosząokreślonekosztypoto,byuzyskaćokreślonedlasiebiekorzyś-
ci31.Wymianajestdobrowolnaimożedotyczyćzarównodóbrmaterialnych,
jakiniematerialnych,orazmożeprzebiegaćmiędzydwomalubwięcejosob-
nikami,akażdazestronodnosikorzyści.Obopólnekorzyścizwymiany,jaka
26A.Giddens:Socjologia.Warszawa,PWN,2012,s.42.
27J.Turowski:Socjologia.Małestrukturyspołeczne.Lublin,TowarzystwoNaukoweKUL,
2001,s.63.
28P.Sztompka:Socjologia.Analizaspołeczeństwa.Kraków,Znak,2012,s.301.
29J.SzaCki:Historiamyślisocjologicznej.Warszawa,PWN,2002,s.838.
30C.J.Larson:Majorthemesinsociologicaltheory.NewYork,DavidMcKay,1973,s.158;
J.SzaCki:HistoriaMyśliSocjologicznej.Warszawa,PWN,2002,s.839.
31J.H.Turner:Socjologia.Koncepcjeiichzastosowanie.Poznań,ZyskiS-ka,1998,s.30.