Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Założeniametodologiczne
19
rehabilitacjiirewalidacji),właściwejatmosferyżyczliwościiwsparcia,aprzede
wszystkimwybórwłaściwejformyedukacji,wktórejuczeńbędziewstaniena-
byćkompetencje,wiedzę,przygotowaniedożyciaiewentualnejpracyzarobko-
wejorazkompetencjespołecznewnawiązywaniuiutrzymywaniurelacjizin-
nymiosobamiorazpojmowaniunormspołecznych.Kapitałludzkimożemieć
tutajznaczenienaróżnychpłaszczyznach.Odnosisięonbowiemzarównodo
uczniów,którzywwynikuprocesuedukacjimająbudowaćswójkapitałoso-
bisty,alezdrugiejstronymożnananiegospojrzećwkontekścienauczycieli,
którzydziękiwnoszonemuwprocesedukacjikapitałowiosobistemubudują
światrzeczywistywdanejprzestrzeni.Odichzasobów,wiedzy,predyspozycji,
wykształcenia,umiejętnościiinterakcji,wjakiewchodząznimiuczniowieoraz
ludzieichotaczający,możezależećfunkcjonowanieosobyzniepełnosprawno-
ściąintelektualną.Jeszczeinnaperspektywamożewynikaćzpatrzenianakapi-
tałludzkiposzczególnychosóbkreującychszersząrzeczywistość.JakpiszePiotr
Sztompka,używasiętegopojęcia,gdychcesiępodkreślić,żeosukcesiejakichś
przedsięwzięćzbiorowych,np.reform,rewolucjiczychociażwkontekściePolski
-transformacjiustrojowej,decydujeniekształtorganizacjispołecznej,insty-
tucji,prawa-ale„czynnikludzki”,czylipoziomobywateli,ichwykształcenie,
nawykikulturowe,kompetencjecywilizacyjne,mentalność,postawy36.Bywa,że
niekiedypojęciekapitałuludzkiegookreślanejestjakowspólnotakapitałukul-
turowego,kapitałuedukacyjnegoikapitałuzdrowotnego37.Wspominanieotym
niejestbezznaczenia,ponieważkażdyztychelementówwprzypadkuosób
niepełnosprawnychintelektualniemożebyćznacznieograniczony,zmniejszając
tymsamymichkapitałludzki.Czynnikkulturowywarunkującypostawywobec
tychosób,atymsamympodejściedoichedukacji,atakżeichkapitałzdrowotny,
którystawiaichwzdecydowaniegorszejpozycji,utrudniajączęstoosiągnięcie
korzystnegokapitałuludzkiego.Mimoiż,jakuważaRyszardDomański,kapitał
ludzkijestwdużejmierzeuwarunkowanygenetycznie,tojednakjestpomnaża-
nydziękiinwestycjomwczłowiekawprocesiewychowania,edukacjisformali-
zowanej,samokształceniaidoświadczenia.Istotnykomponentstanowirównież
obszarwartościikultury,wtymtakżewartościumocowanychwreligii38.
Pojęciekapitałuludzkiegocelowozostałoużytewniniejszejpracy.Należy
zwrócićbowiemuwagę,żewkontekścieedukacjidziecigłębiejigłębokoniepeł-
nosprawnychintelektualniemusimyzacząćodzbudowaniapodstaw,czylizbu-
dowaniakapitałusamejjednostkipoprzezstworzeniejejwłaściwychwarunków
rozwoju,abymócprzejśćwyżejdoszerszegoznaczeniowopojęciakapitałuspo-
łecznegojakotego,któryprzyczyniasiędokształtucałegosystemu.
36P.Sztompka:Socjologia…,s.183.
37Ibidem.
38R.Domańskiza:M.G.Woźniak:Czyreligiajestjednymzeźródełkapitałuintelektualne-
go?Wnioskipodadresemekonomiiigospodarki.W:Religiaagospodarka.T.I.Red.S.PartyCki.
Lublin,WydawnictwoKUL,2005,s.85-91.
