Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
SystemyWspomaganiaDecyzji.Jakkorzystaćzwiedzyiinformacji
3.
Estymacjailościowalubjakościowa
Każdywariantpowinienbyćoszacowanywświetlewszystkichkryteriów.Na
tymetapiewykorzystywanesąróżnorakieprognozyimodele.Dlakażdegowariantu
autostradynależałobynp.wyliczyćjejprzewidywanykoszt,rozpatrzyć,przezjakie
terenymiałabyprzechodzić,jakiemogłobybyćskażeniewódczypowietrzaiwyrazić
towliczbach.
Niewszystkomożebyćpodanewmianowanychliczbach.Czasemtrzebaużyć
określeńintuicyjnych(np.dużo,mało,trochę),czylidokonaćestymacjijakościowej.
Wykorzystanienarzędzikomputerowegowspomaganiadecyzjipozwalanauporząd-
kowanieioszacowanietegotypuocen.
4.
Określenieważnościkryteriów
Etappolegającynauszeregowaniukryteriówiokreśleniuichwagi.Należysię
zastanowić,którekryteriasąnajważniejsze:czyważniejszesąracjeekonomiczne,
ekologiczne,społeczneczyhistoryczne;czylepiejjestchronićzabytkowecentrum
miastaiponieśćwiększekosztynazbudowaniedalekiejobwodnicy,czyniewypro-
wadzaćruchuzcentrum,azbudowaćmniejdróg,mniejszymkosztem.Każdagrupa
decyzyjnareprezentujeswoje,inneodpozostałych,interesy.Każdamaswojąwizję
ważnościposzczególnychkryteriów.Natymetapienajtrudniejjestdojśćdokompro-
misów.Wagikryteriówzebranesąwwektorzewag.Wartościmogąbyćpodaneprzez
decydentówwustalonejskali(0–10,0–10,0–100),oilemożliwejestustalenie
takiegowspólnegowektora.Systemywspomagającepodejmowaniedecyzjiwśrodo-
wiskuwielokryterialnymumożliwiajątakżeprześledzenieprocesudlawieluróżnych
wektorówwag.Zdarzasięnawet,żedecydentdziałającywpojedynkę,próbujący
dokonaćwyboruzgrupymożliwychrozwiązań(np.wybraćsobiesamochód),nie
potrafiokreślićważnościswoichkryteriów.Wówczaspomocnabywametodaprzed-
stawieniaparkryteriówzprośbąowybórtegoważniejszegozdwóch.Systemmusi
pilnować,abyzostaływskazanewszystkiemożliwepary,orazsprawdzać,czydecy-
dentudzielaodpowiedzikonsekwentnie,tzn.jeślistwierdził,żekryteriumAjest
ważniejszeodB,aBodC,toniepowinientwierdzić,żeCjestważniejszeodA.
5.
Eliminacjaiwybór
Celeprocesupodejmowaniadecyzjimogąbyćróżnorakie:
•
wybórjednegorozwiązanialubpodzbiorurozwiązań(problematykaPα)
•
przydziałwariantówdookreślonychkategorii(problematykaPβ)
•
uporządkowaniewariantówodnajlepszychdonajgorszych(problematykaPχ)
Tenetapniemusiwięcbyćetapemradykalnym,dającymjedno,„jedyniesłusz-
ne”rozwiązanie.Możeonsłużyćdoeliminacjiwariantównajsłabszych,czylido
ograniczeniazbiorumożliwychrozwiązań.
