Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
osobynależącedotejdrugiejgrupy–głupcy,nieznający
wstyduszubrawcyczyniewolnicy–stanowiąodpowiedni
tematdlakomedii.Komediachrześcijańskazaśopierasię
naprzekonaniu,żewszyscyludziesągrzesznikami,
dlategonikt,niezależnieodpozycjispołecznejczy
talentów,niemożeuniknąćkomicznejdemaskacji;
przeciwnie,imbardziejczłowiekpełencnoty,wgreckim
rozumieniutegopojęcia,tymbardziejświadom,
żezasługujenazdemaskowanieswoichsłabości.
Awiększągłębię,ponieważwedługkomediistarożytnej
szubrawcysłuszniedostająbaty,bosobienaniezasłużyli,
wedługkomediichrześcijańskiejzaśniewolnonam
osądzaćdrugiegoczłowiekaimamyobowiązeksobie
nawzajemwybaczać.Bohaterowiekomediistarożytnej
zostajązdemaskowaniiukarani–gdykurtynaopada,
publicznośćsięśmieje,aaktorzynasceniepłaczą.
Bohaterowiekomediichrześcijańskiejzostają
zdemaskowaniiuzyskująprzebaczenie–gdykurtyna
opada,publicznośćiaktorzyśmiejąsięrazem.Komedie
BenaJonsona,wodróżnieniuodSzekspirowskich,
tokomedieklasyczne,niechrześcijańskie.
GdybydramatySzekspiraiBenaJonsonasięnie
zachowały(przyczymJonsonjestprzypadkiem
nietypowym),wliteraturzedramatuzlat1590–1642
znaleźlibyśmywielefragmentówwspaniałejpoezjiiwiele
fantastycznychscenteatralnych,leczanijednejsztuki
zadowalającejjakocałość–przeciętnasztuka
elżbietańskatocośbliższegovariétés(seriiscen,które
samewsobieczęstobywająporuszająceczyzabawne,
niemająjednakzesobąistotnegozwiązku)niżnależycie
skonstruowanemudramatowi,wktórymliczysiękażdy
bohaterikażdesłowo.Winęzatendefektponosi
zapewneswobodaelżbietańskiejkonwencjiscenicznej,
którazezwalaładramaturgowinaprzedstawienietylu
scenipostaci,ilemusiężywniepodoba,iwłączanie
dojednejsztukiscentragicznychikomicznych,poezji
iprozy.NaszczęściedramatySzekspiraniezaginęły
imożemyobserwować,jakwjegowypadkutekonwencje
wspanialesięprzyczyniłydosukcesu.Gdybyówczesne
