Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
astrofizykówikosmologówdominujeprzekonanieomatematycznej
strukturzeWszechświata.DPostaramsięprzekonaćwszystkich–zapo-
wiadauproguXXIwiekuszwedzkifizykteoretykMaxTeqmark–że
naszświatfizycznynietylkodajesięopisaćmatematycznie,alewręcz
samjestmatematyką,cosprawia,iżmysamijesteśmysamoświadomy-
mielementamijakiegośgigantycznegoobiektumatematycznego”7.
Waloremjęzykamatematyki,którybyćmożeszczególniedocenił
przedpółwieczemSouriau,jestbezosobowośćformułowanychwnim
kategorii,pozwalającanaprzyglądaniesięprzedmiotom,wtymna
przykładsztuce,wsposóbnieskażonyludzkimiupodobaniamiiemo-
cjami.ZdaniemRomanaDudy,polskiegomatematykaihistorykatej
dyscypliny,współcześnieDprzeważapogląd,żematematykajestauto-
nomiczna,natomiastpraktycznajejprzydatnośćwyrażasiępoprzez
modele,którychistotapoleganatym,żepewneobiektyfizyczneinter-
pretujesięjakoobiektyteoriimatematycznej”8.Matematycznemodele
ujawniająjakościfizycznegoświatawsposóbwłaściwieneutralny,są,
jaksugerowałtwórcamechanikifalowejErwinSchrödinger,Dbezbarw-
ne,bezdźwięczneinienamacalne”9,czylipozbawionewszelkichjakości
zmysłowych.Atrakcyjnośćmatematycznychmodeliwpozanaukowych
dziedzinachwynikatakżezichewidentnegopotencjałudoujmowania
wprzejrzystejstrukturzerzeczywistościbardzoskomplikowanych.
WmyśleniuosztucescenicznejSouriaunęciłonietylkoznalezie-
niegeometrycznejformułyprzestrzenizmierzającejdoujęciateatru
jakoobiektupoddanegomatematycznejkategoryzacji.Francuskifilozof
stworzyłtakżeDprekursorskąkoncepcję»algebry«badawczej”10doty-
czącejstrukturalnychfigurdramatycznych.Nierozerwalny,organicz-
nyzwiązekpostaciisytuacji,którychsprzężenieuznałzazasadniczą
figuręstrukturalnądramatu,zamknąłSouriauwliczbiesześciupod-
stawowychfunkcji11.Wszystkieinneuznałzaowychsześciugłównych
podwojenie,azasadykombinatoryki–zadecydująceoilościfunkcji
skupionychwjednejpostacidramatycznej.Liczba,podobniejakfigu-
rageometryczna,oczyszczonajestcałkowiciezwszelkichkonkretnych
7M.Tegmark:Naszmatematycznywszechświat.Przeł.B.Bieniok,E.L.Łokas.
Warszawa2015,s.16.
8R.Duda:Matematykajestnaukąopojęciach.W:Matematyka,filozofia,sztuka.
Red.R.Konik.Wrocław2009,s.29.
9Por.E.Schrödinger:Czymjestżycie.Umysłimateria.Szkiceautobiograficzne.
Przeł.S.Amsterdamski.Warszawa1998,s.161.
10I.Sławińska:Teatrwmyśliwspółczesnej.Warszawa1990,s.262.
11FunkcjeteprzytaczamzaI.Sławińską(por.:ibidem,s.262–263):1.Lew,czyli
siłatematyczna;Słońce,czyliwartość,pożądanedobro;3.Ziemia,czylizdobywcado-
braupragnionegoprzezLwa;4.Mars,czyliprzeciwnik;5.Waga,czyliarbitersytuacji,
któryprzyznajetoupragnionedobro;6.Księżyc,czylipomocnik.
11
