Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JukaKowarskiegoniewątpliwiezaliczyćwypadadomiłośnikówpu-
dła.Świadczyotymdobitniecałyszeregrozpracowanychprzezniego
wariantówscenicznegosześcianu–kubówogromnych,zminimalizo-
wanych,multiplikowanych,mieszczącychwewnętrzuwyłącznieświat
scenicznejfikcji,aletakżezamykającychwsobiezarównoscenę,jak
iwidownię.Atrakcyjnośćtradycyjnegokształtuscenywłoskiejwiążesię
zsilnymprzekonaniemartysty,żeteatrjestprzedewszystkimnarzę-
dziempoznania,auprawianiesztukiteatralnej,podobniejakzasiada-
nienawidowni,związanejestgłówniezmożliwościąDprzyglądania
sięświatu”54.DziecięcemuniedowierzaniuKowarskiego,Dżecośtakie-
gojakteatrwogóleistnieje”,towarzyszyzachwyt,żeDludziewymy-
ślilitakiemiejsce,gdziemożnazeświatemspotkaćsięnapróbę,dla
zabawy,ajednocześnienaprawdęserio”55.Takazabawaseriopozwala
mierzyćsięztajemnicamiświatawcałkowiciebezpiecznymwswym
odosobnieniuteatralnympudle,jednocześniejednakniebezkarnie.Pu-
dłozostajebowiemwystawionenawidokpublicznyizderzonezpo-
znawcząpotencjąwzrokuwidza.SugerowaneprzezPolewkęotwieranie
przestrzeniscenicznej–wscenografiachJukaKowarskiegodokonujesię
przedewszystkimdziękiwynajdowaniusposobówuświadamianiapu-
bliczności,żescenicznekuby,którymsięprzypatrujeiwktórychtkwi,
topulsujące(wspólnymdoznaniem)punktyskładającesięnakosmiczny
bezmiarkuli.
PoznanietakżewTeatrzeLaboratoriumstanowiłoabsolutnyimpe-
ratywpracyteatralnej.Droga,którąobrano,bytwórcyteatru,atakże
widzowiemoglikupoznaniupodążać,wiodłapoprzezzbliżenieteatru
dorytuału.Kowarskiszedłtropemzwiązkówteatruczyraczejzwiąz-
kówsztukizzabawą.RichardSchechner,prawodawcaperformatyki,
awcześniejantropologiiwidowisk,określazwiązkipomiędzyzabawą,
teatremirytuałem,rozpisującsystematykęwidowisknabryleokształ-
ciewalca,którącharakteryzujemożliwośćruchuobrotowego.Schechner
dzieliświatwidowisknatrzygrupy–teatrwrazzesportemigrami
umieszczapośrodkupomiędzyusytuowanymiskrajnie–zabawąirytu-
ałem.ZaprzeczająctezieantropologówzCambridgeoewolucyjnymroz-
wojugatunkówwidowiskowych,czyliprzedewszystkimkwestionując
wywodzeniesięteatruwyłączniezrytuału,stawiatezęodynamicznym
sprzężeniuskutecznościwłaściwejrytuałowiirozrywkicharakteryzują-
cejprzedewszystkimświatzabawy.Obracającysięwalecilustrujeten
54DPrzyglądaniesięświatu”tojednozulubionychzwrotówpowtarzanychprzez
JukaKowarskiego,określającychnietylkojegostosunekdoteatru,aletakżedożycia
iświatawcałejichrozciągłości.
55Zaczynamyodpoczątku.ZJerzymJukiemKowarskimrozmawiaDorotaBuchwald.
DNotatnikTeatralny”1998,nr15,s.50.
28
