Szkoła - segregacje - nierówności

Roman Dolata

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-235-1814-3

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

312

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Dolata, Roman. Szkoła - segregacje - nierówności. Red. . Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2008, 312 s. ISBN 978-83-235-1814-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Dolata, R.

T1 Szkoła - segregacje - nierówności

PB Uniwersytet Warszawski

PP Warszawa

YR 2008

SN 978-83-235-1814-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 168684, author = "Dolata, Roman", editor = "", title = "Szkoła - segregacje - nierówności", publisher = "Uniwersytet Warszawski", year = "2008", address = "Warszawa", isbn = "978-83-235-1814-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Dolata, Roman

ED -

TI - Szkoła - segregacje - nierówności

PB - Uniwersytet Warszawski

CY - Warszawa

PY - 2008

SN - 978-83-235-1814-3

ER -

Netografia (standard APA):

Dolata, Roman. Szkoła - segregacje - nierówności [baza danych online] Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2008 [dostęp: 02 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/szkola---segregacje---nierownosci-roman-dolata-168684.

nierówności edukacyjne, system oświaty, segregacje społeczne, ilościowe badania edukacyjne, PISA

Rozprawa habilitacyjna z pogranicza pedagogiki i socjologii.

Główne pytanie badawcze tej pracy dotyczy związku między poziomem segregacji społecznych w oświacie a nasileniem nierówności edukacyjnych. Procesy segregacji są istotnym mechaniz...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-235-1814-3

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

312

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wprowadzenie – pojęciowe i teoretyczne ramy analiz10
Podstawowe pojęcia i ich teoretyczny kontekst11
Międzypokoleniowa ruchliwość społeczna a nierówności społeczne w edukacji11
Pojęcia nierówności edukacyjnych i segregacji społecznych w oświacie15
Najważniejsze teorie nierówności edukacyjnych24
Podejście biologiczne – dziedziczenie genetyczne jako mechanizm wyjaśniający nierówności edukacyjne24
Podejście socjologiczne – procesy społeczne jako mechanizm powstawania nierówności edukacyjnych40
Podejście psychologiczne – procesy psychiczne jako mechanizm powstawania nierówności edukacyjnych47
Wykorzystane zbiory danych49
Rozdział 1. Poziom nierówności edukacyjnych w polskiej oświacie54
Pytania wstępne, czyli kontekst analizy nierówności edukacyjnych w Polsce56
Rozwarstwienie ekonomiczne społeczeństwa polskiego56
Międzypokoleniowa ruchliwość społeczna61
Poziom upowszechnienia edukacji w Polsce61
Wykształcenie jako czynnik alokacji w strukturze społecznej67
Nierówności edukacyjne w Polsce69
Nierówności edukacyjne związane z SES rodziców ucznia70
Nierówności edukacyjne powiązane z lokalizacją szkoły83
Rozdział 2. Poziom segregacji społecznych w polskiej oświacie98
Segregacje społeczne w oświacie ze względu na SES99
Segregacje społeczne ze względu na SES w szkole podstawowej99
Segregacje społeczne ze względu na SES w gimnazjach100
Segregacje społeczne ze względu na SES w perspektywie porównawczej114
Segregacje społeczne w gimnazjum ze względu na uprzednie osiągnięcia szkolne uczniów124
Segregacje społeczne ze względu na uprzednie osiągnięcia w ujęciu dynamicznym126
Nasilenie i uwarunkowania segregacji wewnątrzszkolnych w gimnazjach137
Rozdział 3. Poziom segregacji społecznych w systemach oświatowych a nasilenie nierówności edukacyjnych147
Poziom segregacji społecznych w systemach oświaty a nasilenie nierówności edukacyjnych148
Makrospołeczne korelaty poziomu segregacji SES i nasilenia nierówności edukacyjnych150
Rozdział 4. Efekt rówieśników174
Teoretyczne ramy analizy efektu rówieśników177
Szkolne ramy powstawania efektu rówieśników178
Mechanizmy powstawania efektu rówieśników179
Efekt rówieśników jako artefakt180
Efekt rówieśników w polskim systemie oświaty szacowany ze względu na SES rodziny pochodzenia ucznia184
Efekt rówieśników w edukacji początkowej185
Efekt rówieśników w klasie piątej szkoły podstawowej189
Efekt rówieśników w VIII klasie dawnej szkoły podstawowej192
Efekt rówieśników w polskim systemie oświaty szacowany ze względu na uprzednie osiągnięcia ucznia205
Rozdział 5. Konsekwencje segregacji wewnątrzszkolnych221
Konsekwencje segregacji wewnątrzszkolnych ze względu na SES w gimnazjum222
Konsekwencje segregacji wewnątrzszkolnych ze względu na SES w klasie VIII dawnej szkoły podstawowej – studium przypadku231
Konsekwencje segregacji wewnątrzszkolnych ze względu na uprzednie osiągnięcia szkolne w świetle wyników egzaminów zewnętrznych237
Rozdział 6. Quasi-rynek szkół publicznych, segregacje społeczne i nierówności edukacyjne253
Koncepcja i konsekwencje polityki rynkowej w oświacie publicznej254
Swoboda wyboru szkoły przez rodziców255
System informacji o jakości szkół261
Finansowanie szkół zgodnie z zasadą „pieniądze podążają za uczniem”263
Rywalizacja między szkołami i poprawa jakości kształcenia265
Narastająca segregacja społeczna268
Skutki polityki rynkowej na poziomie lokalnym – studium przypadku271
Kwidzyński rynek oświatowy272
Wykorzystywanie przez rodziców prawa do wyboru szkoły278
Zapaść i likwidacja szkół279
Dynamika segregacji społecznych w oświacie281
Dynamika nierówności edukacyjnej284
Poprawa jakości kształcenia287
Podsumowanie288
Dodatek metodologiczny – wskaźnik edukacyjnej wartości dodanej290
Bibliografia305

Szkoła–segregacje–nierówności

skaszkołyśredniazbliżasięwswoichwymaganiachpoznawczychdorealiówpolskiej

szkoły?

Niezależnieodzaobserwowanychodmiennościjedenwnioseknasuwasięwspo-

sóboczywisty.Wynikitradycyjnychtestówinteligencjiwznaczącymstopniupowiąza-

nesązosiągnięciamiszkolnymi.Kulturowezakorzenienieosiągnięćszkolnychmoże

modyﬁkowaćsiłętegozwiązku,alenawetwdwóchtakróżnychkulturachedukacyj-

nychjakamerykańskaipolskanotujemyznaczącyzwiązek.Wydajesięwięc,żepierw-

szaprzesłankamodeluwyjaśniającegonierównościedukacyjnepoprzezmechanizmy

dziedziczeniagenetycznegojestprawdziwa.Przyjdźmyzatemdonastępnej.

Odziedziczalnośćinteligencji

Prawdziwośćpierwszejprzesłankinieprzesądzaotrafnościcałegomodelu.Cóż

ztego,żeinteligencjaogólnajestznaczącymwyznacznikiemosiągnięćszkolnych,je-

żeliokazałobysię,żeIQjestkształtowaneprzezczynnikiśrodowiskowe?Gdyw1969

rokuA.R.JensenwgłośnymartykuleHowmuchcanweboostIQandscholasticachie-

vement?postawiłtezę,żeokoło80%wariancjiinteligencjiogólnejjestpodkontrolą

czynnikówgenetycznych,wśrodowiskachnaukowych,szczególniepedagogicznych,

zawrzało.Tekstnanowopodniósłtemperaturęstaregosporunaturaczyśrodowisko.

Wwiększościprzypadkówatakmiałcharakterideologiczny.OskarżonoJensenaiba-

daczydochodzącychdopodobnychcoonwniosków(np.H.Eysenck)orasizm.Stało

siętak,ponieważpublikacjaJensenawpisywałasięwgorącypolitycznyspórmiędzy

amerykańskimikonserwatystamiiliberałamiozasadnośćpolitykispołecznejieduka-

cyjnejnastawionejnaniwelowanienierównościrasowychwUSA.Czyprogramytypu

HeadStartmająsens?JeżeliróżnicewIQrzędu15punktów(okołojednegoodchyle-

niastandardowego)międzyAfroamerykanamiiEuroamerykanamisąwtakznacznym

stopniuzakorzenionewgenach,toczywartowydawaćpubliczneśrodkinadziałania,

któreznaturyrzeczysąskazanenaniepowodzenie?SzacunkiJensenawspółbrzmiały

zwymowąlicznychbadańewaluacyjnychprogramówkompensacyjnychrealizowanych

wramachHeadStart,wktórychdonoszonooniewielkichiwygasającychzczasem

efektachtegotypuinterwencji(WestinghouseLearningCenter,za:Vastaiin.1995).

PrzeciwtezieJensenasformułowanojednakteżwielekrytycznychargumentów

ocharakterzemerytorycznym.PrzeglądichzawieraklasycznarozprawatwórcySyn-

tetycznejTeoriiEwolucjiT.DobzhanskiegoGeneticDiversityandHumanEquality.

Jakijestnaszaktualnystanwiedzynatematznaczeniagenetykiwdziedziczeniu

inteligencji?CzyracjęmiałJensen,czyjegooponenci?J.BrunerwwydanejwUSA

w1995rokugłośnejpracyTheCultureofEducationpisze:UNapoczątkulat70.rozpo-

czętobadania„dowodzące”,żeprzyrostilorazuinteligencjiwskutekuczestnictwawpro-

gramieHeadStartzaniknąłwprzeciągukilkulat.Dziecizdzielnicslumsówwydawały

sięniezdolnedoutrzymaniapoczątkowegozastrzykuHeadStartwtrakciekontynuowania

naukiszkolnej.Jensen,Herrnsteiniimpodobnizaczęliponownieprzekonywaćosłusz-

nościdawnegopoglądu,uznającegoIQzapodstawęrozwoju,głosząc,żedzieciubogie,

zwłaszczaczarne,poprostunieposiadajązdolnościgenetycznych,odpowiedniegoilorazu

inteligencji,bymócwynieśćkorzyśćzHeadStratlubjakiegokolwiekinnegoprogramu”

(polskiewydanie:Bruner2006:110).Sarkastyczno-ironicznytonwypowiedziBrunera

sugeruje,żewspółcześnieniktniepowinienmiećwątpliwości–tezaogenetycznymde-

Brak wyników

Szkoła - segregacje - nierówności

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra