Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
–celówbogatych.Bogacisąnaszczęściezdrowiisilni,inaczejnie
moglibypozostaćbogaci,wprzeciwieństwiedobiednych,którzy
jakkolwiekwystępująwniezmierzonejmasie,tojednaksąniedołężni
isłabi.Biednychjesttakwielu,abogatych–takmało,żejużiza
sprawąswojejnaturalnejprzewagiliczebnejbiednimogliniezliczenie
wielerazyodebraćbogatymwszelkieprzywilejeidobra,przyktórych
ciobstajązezdrowymuporem;alejeśliprzyjmiemydowiadomości,
żespośróddwóchmiliardówludzi,którzyzasiedlająziemię,najwyżej
stomilionówstanowiąbogaci,resztęzaś–biedni,rodzisię
wątpliwość,czywogólektórakolwiekgustownateoriaiposługująca
sięprzemocąpraktykanadająsiędozmianytegostanubezwładu.
Wtrakciebadaniaupiornychskrajnościowychproporcjiodczuwamy
prawdziwąpokusę,żebyzerwaćztymbłędnymmniemaniem,jakoby
bogacimoglipozbawićbiednychdóbrtegoświatajedyniedzięki
osobliwympodstępomiporozumieniom,alemusimyzbadaćnaturę
bogactwaiubóstwa,czyniąctowsposóbtakpozbawionyuprzedzeń,
jakaustralijskitubylecmógłbybadać,powiedzmy,elementy
francuskiegożyciatowarzyskiego,takabyśmyrozpoznalinadnaturalne
siłyiwolneodpolitykipowiązania,którychskutkamisąbogactwo
iubóstwo.
Rozpowszechnionymbłędnymprzekonaniemjestito,żebiednych
ibogatychodróżniaodsiebiefaktposiadaniapieniędzy.Tębzdurę
głosiliigłoszągłównieangielscyiamerykańscyfilozofowiespołeczni;
francuscyigeneralniełacińscymyślicielejużtylkozwarunkową
powściągliwościąwypowiadająsięnatematroliiznaczeniapieniądza
wpowstawaniuspołeczeństwa.Przyczynątegobłędnegoprzekonania,
jakobybiednychibogatychodróżniałoodsiebieposiadaniepieniędzy,
jestpowierzchownepodejście,zjakimludziezwykliuważaćpieniądz
–wkażdychczasach–zaprostymiernikwartości,anajczęściej
zapominaliotym,byzbadać,jakieżsątewartości,któremożna
mierzyćpieniędzmi.Jeśliwyostrzymyuwagę,zobaczymy,
żezapieniądzerzeczywiściemożnakupićwszystkonaświecie–od
maścidlaowiecprzezcałkowitąrozkoszażpowiększościowypakiet
akcjipodziemnejkoleielektrycznej–izentuzjazmemprzyznajemy,
żemożliwości,jakiedajeposiadaniepieniędzy,orazzaspokojenie,
jakieonezapewniają,niesąmałe.Alekupićniemożnanaprzykład
zdolnościmyślenia,takżebyjakiśgłupiczłowiek,nawetjeśli
mapieniądzejąsobienabył,aprzyznajemy,żemyśleniejestjednak
czymśzabawniejszymniżpicieszampanazkobietamiwktórymś
