Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
UrszulaKowalczuk,ŁukaszKsiąyk
inteligencjiorazmiędzyinstytucjami,doktórychmisjaidziałalnośćSzkoły
Głównejmoebyćodnoszona(np.KomisjaEdukacjiNarodowej,Uniwersytet
Warszawski,TowarzystwoNaukoweWarszawskie).Interesowałynasrónetypy
tekstów(pisanychprzezwykładowcówistudentów,aleteprzezosobyniezwią-
zanebezpośredniozeSzkołą),któredokumentowałydorobekuczelni,kształ-
towałyjejwizerunekkulturowyorazwspółtworzyłyjejhistorięilegendę.
Chcieliśmywskazaćnawielośćdyskursówiodmiennychnarracjipoświęconych
SzkoleGłównej.
JuludziezwiązanizeSzkołąGłównąwiedzieli(itakieprzekonanieutrwa-
lali),ejejdoniosłośćpolegaprzedewszystkimnapotędzespołecznegowpły-
wuukształtowanegoprzeznią,choćrozproszonego,środowiskaczypoprostu
wpływupojedynczychosóbwywodzącychsięzeSzkoły.Nieprzypadkowosło-
woDwpływ”(lubjegosynonimy)takczęstopojawiasięwichwypowiedziach,
naprzykładwksięgachpamiątkowychzjazdówzokazjiczterdziestoleciaipięć-
dziesięcioleciauczelni.Dokonaniezmianyświadomościzbiorowejiszukanie
rozmaitychmoliwościpopularyzacjiwiedzytozadania–rozpisywaneprzezy-
cienaniezliczonąilośćwariantów–któredlaludziwarszawskiejwszechnicy
stałysięfundamentalne.Myślącorónychpotrzebachipoytkachbadawczych,
poszerzyliśmyzakresinteresującegonaspojęciawpływu.Chcieliśmyzapytać
oto:kto(lubco),jakiwjakichokolicznościachwpływał(o)–nietylkointe-
lektualnie–nawyboryycioweiświatopoglądoweludzizwiązanychzeSzkołą;
jakbardzorónorodnymisposobamioddziaływalioninakształtotaczającegoich
świataijakrozmaitychjegoobszarówtodotyczyło;jakie/czyjeźródłainspiracji
okazywałysięnajtrwalsze;wjakichsytuacjachujawniałysięefektyrezonowa-
niaideałówuczelniijejlegendy;jakieczynnikiwpływałynatworzenienarracji
historycznychzwiązanychzeSzkołą(apologetycznych,krytycznych,powikłanych,
faktograficznych,nostalgicznych...).Nakładaniesięiprzecinanietychkręgów
wpływówwyznaczałownaszymprzekonaniuzłoonywzórhistoriiigeografii
SzkołyGłównej.Geografiaokazujesiętupodpewnymiwzględamiwaniejsza
nawetodhistorii,boprzeniesienieczyprzemieszczeniepotencjałuintelektual-
negoinstytucjistałosięwobliczujejograniczeńilikwidacjisprawądlapolskiej
kulturyzasadniczą.
Kiedyprojektowaliśmyzakrestematycznyartykułów,któremogłybysię
znaleźćwtomie,wskazaliśmynawaneznaszegopunktwidzeniazagadnienia
ipodaliśmyjehasłowo.Autorzytekstówzamieszonychwksiącesproblematy-
zowalije,dopisalidonichswojepytania,zdynamizowalizaproponowanyukład
historyczno-geograficzny.Dotyczytoprzedewszystkimnastępującychkwestii,
któreznalazłysięnanaszejliście:SzkołaGłównajakokomponentbiografiiin-
dywidualnejizbiorowejwświetleksiągpamiątkowychzjazdów,wspomnień,
