Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MagdalenaRudkowska
Tyszyńskiego,chętniewidziałabymwichautorzeDsubiektywistę”.Subiekty-
19
wistęuznającegosankcjęwyszą.TakiegowykładowcędostaliDmłodzi”,abysko-
rzystaćzjegonaukbyćmoedopierowczasiezmierzchupozytywizmu.Autor
Amerykankigłosiłw1866rokuzwarszawskiejkatedry:
Zajmowaniesięszczególnymipismamiobszerniej,zmusinasdorozwaaniaichgłównie
wsobie,wodosobnieniu;jeelijednakwtensposób,faktaprzebieguliteraturynaszej
przedstawiaćbędziemywichoderwaniu,jaknajdalsząjestodnasmyśl,ibypomiędzyni-
minieistniałapewnawewnętrznałączność,pewnaharmonia.Śródświatawewszystkim
jestłączność,wewszystkimharmonia,aspoglądanienaszczegółydanezestanowiskatej
łącznościitejharmonii,jesttoowszempodnoszeniewłaśniepojęcialudzkiegodojego
źródła,zblianiedostopniaprawdy.
20
Pierwszezasady...ikoniecpozytywizmu?
WewstępiedoPierwszychzasadkrytykipowszechnejTyszyńskipołoyłkilka
uwag,którewykraczająpozatradycyjnątopikęskromnościautorskiej;stanowią
wyrazjegosmutnegoprzeczuciacodolosówtychdwóchtomów,naktórewpływ
miałorówniedoświadczeniedydaktycznewSzkoleGłównej:
Pismo,któresiępiszećwierćwieku,niejestzwykledopotocznegoprzejrzenia,gdyzaś
nadtomatreśćsobietylkowłaściwąitoksobietylkowłaściwy,odpierwszejdoostatniej
stronnicywszystkownimwydaćsięmusidziwacznymalboopacznym.Byćmoe,i
treśćtegopisma,wchodzącbliejwtreśćbiegurzeczy,posuwaichbadaniaokrok(tak
naturalniesądzićmusisamautor,jakoautor),byćtemoe,ejecofaowiek(takzpew-
nościąwniesieniejedenczytelnik,azwłaszczawidz)lubbyćtemoe,isięokaedla
wielubiernątylkoinieszkodliwąfraszkąwnaukowości.
21
Sposób,wjakiPierwszezasady...przyjęto(itonietylkopostronieDmło-
dych”),dobitniepotwierdzałtęprzepowiednię.DTyszyńskidoostatniejchwili
yciainteresowałsięnaszymruchempiśmienniczym–noweidee,nowezdoby-
czenaukowe,nowekierunkikrytyczne,nowetalentazajmowałygoywo”–pi-
sałapośmierciDprofesorab.SzkołyGłównejWarszawskiej”WaleriaMarrené
wDBiesiadzieLiterackiej”–Dchoćzatęgorliwośćczcigodnegoweterananie-
razspotkałoodmłodszychpracownikówlekcewaenie,cobolałobardzo”
22
–dodawała.
19
G.Korbut,[rec.]A.Tyszyński,Pismakrytyczne,DPamiętnikLiteracki”1905,R.4,s.41.
20
A.Tyszyński,Prelekcjawstępna,s.9,podkreśl.–M.R.
21
Tene,Pierwszezasadykrytykipowszechnej,t.1,s.III–IV.
22
W.M.[W.Marrené],AleksanderTyszyński,DBiesiadaLiteracka”1881,nr279,s.278.
