Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
NawiekXX,którymwtejksiążcebędziemysięgłówniezajmować,
przypadłazjednejstronybezprecedensowarozbudowaszkolnictwa
różnychtypówipoziomówkształcenia,nazwananawet„eksplozjąszkolną
orazeksplozjązapisównastudiawyższe”,azdrugiejstronyniezwykle
ostrakrytykaszkoły,łączniezżądaniemjejzlikwidowania.Wtymrównież
wiekumiałymiejsceróżnepróbyzreformowania–jakchcąbardziej
umiarkowanipedagogowie–lubprzebudowyszkoły,zaczymopowiadająsię
zkoleiradykalnizwolennicyjejsanacji.Iwłaśniecharakterystyce
głównychkierunkóworazpróbwspomnianejprzebudowypoświęcona
zostałataksiążka.
Jejpierwszyrozdziałzawieraopisszkoły,którąwiekXXprzejąłod
swojegopoprzednika,tzn.szkołyzbudowanejprzezJohannaFriedricha
Herbartaijegouczniów,czylitzw.szkołyherbartowskiejlubtradycyjnej.Ta
właśnieszkołacieszyłasięwdrugiejpołowieXIXwiekuoraznapoczątku
wiekuXXogromnąpopularnościąnacałymprawieświecie,aidzisiaj
spotykamysięjeszczetuiówdziezróżnymijejpozostałościami.Onateż
budziła–najpierwodosobnione,anastępniecorazliczniejsze–
zastrzeżeniazestronyprzedstawicieliróżnychkierunkówpedagogicznych,
którzycorazgłośniejdomagalisięjejzreformowania,anawetprzebudowy
namiarę„kopernikańskiegoprzewrotu”.Donajważniejszychspośródtych
kierunkównależały:progresywizm,nowewychowanie,esencjalizm
(nazywanyteżtradycjonalizmem),perfekcjonizm,któryskupiałzwolen-
nikówustawicznegodoskonaleniaszkoły,alternatywizm,łączniez
nurtemtzw.szkołyotwartej(openschool),apodkoniecXXwieku–
pedagogicznyintegryzm,któregoprzedstawicieledążądozbudowania
nietyleodrębnegomodeluszkoły,ileraczejsystemuedukacji
skupiającego,obokniej,wszystkieinstytucjeiplacówkioświatowo-
-wychowawczewspółczesnegospołeczeństwa,łączniezzakładamipracy,
którerównieżzaliczajądotychinstytucji.
Opisemwymienionychkierunkówprzebudowyszkołyorazzwiązanych
znimipróbrealizacjitegoniełatwegodzieła,podejmowanychprzede
wszystkimwEuropieorazwStanachZjednoczonychAmerykiPółnocnej,
zajmęsięnadalszychstronicachtejksiążki.Każdemuztychkierunków
zamierzampoświęcićodrębnyrozdział.Jestemzarazemświadom,że
niektórezwymienionychkierunkówwymagałybyobszerniejszego,niżto
tutajjestmożliwe,potraktowania,np.wpostacioddzielnychksiążek.Tak
zresztąjest,gdychodzinp.onowewychowanie,naktóregotemat
napisanojużniejednąobszernąpracę.Ponieważniemogętegozrobić,
8
zdecydowałemsięnałącznepotraktowaniewskazanychwyżejkierunków
