Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany

Tomasz Nowak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7798-154-2

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

496

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Nowak, Tomasz. Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany. Red. . Warszawa: BEL Studio, 2019, 496 s. ISBN 978-83-7798-154-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Nowak, T.

T1 Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany

PB BEL Studio

PP Warszawa

YR 2019

SN 978-83-7798-154-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 203593, author = "Nowak, Tomasz", editor = "", title = "Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany", publisher = "BEL Studio", year = "2019", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7798-154-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Nowak, Tomasz

ED -

TI - Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany

PB - BEL Studio

CY - Warszawa

PY - 2019

SN - 978-83-7798-154-2

ER -

Netografia (standard APA):

Nowak, Tomasz. Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany [baza danych online] Warszawa: BEL Studio, 2019 [dostęp: 30 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/taniec-narodowy-w-polskim-kanonie-kultury-zrodla-geneza-przemiany-tomasz-nowak-203593.

taniec

Książka stanowi próbę ukazania panoramy dziejów kanonu polskich tańców narodowych, obejmującego współcześnie pięć gatunków (polonez, mazur, krakowiak, kujawiak, oberek), choć w przeszłości tylko niektóre z nich i do tego kojarzone okresowo z innym...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7798-154-2

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

496

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 99
Wprowadzenie 9
Tańce narodowe jako kanon kulturowy 11
Kategorie wewnątrz kanonu kulturowego: mit, stereotyp i fantazmat 17
Układ pracy. Periodyzacja 24
Przegląd literatury przedmiotu 27
Podziękowania 40
Źródła gatunków polskich tańców narodowych 43
Rozdział I 43
Taniec na ziemiach polskich do schyłku epoki średniowiecza 43
Taniec na ziemiach polskich w epoce odrodzenia. Pierwsze przekazy o gatunkach tanecznych określanych w języku polskim 52
„Tańce polskie” w zagranicznych źródłach muzycznych z XVI i XVII wieku a problem genezy poloneza 64
Tańce „piesze” i „polskie” na tle kultury tanecznej Rzeczypospolitej w XVII wieku 76
Tańce polskie w czasach saskich 92
Polskie tańce w szkolnictwie i teatrze szkolnym czasów saskich 101
Wykształcenie się formy poloneza 106
Mazur jako taniec narodowy 116
Kozak w kulturze staropolskiej 120
Od form użytkowych do stylizowanych – polskie tańce narodowe w okresie oświecenia i preromantyzmu (1765–1815) 123
Rozdział II 123
Poglądy na „narodowość” w okresie dynamicznych zmian sytuacji politycznej Polaków 123
Kultura taneczna ziem polskich lat 1764–1815 126
Taniec w edukacji okresu oświecenia i preromantyzmu 137
Tańce narodowe w twórczości kompozytorskiej 141
Tańce narodowe na deskach teatru operowego 151
Tańce narodowe w praktyce baletowej na ziemiach Rzeczypospolitej 160
Polonez w latach 1764–1815 164
Mazur w latach 1764–1815 170
Problem kozaka jako polskiego tańca narodowego 177
Krakowiak w ramach kanonu tańców narodowych 179
Rozdział III183
W stronę ludowości – polskie tańce narodowe w okresie wczesnego i szczytowego romantyzmu (1815–1867) 183
Kultura narodowa pomiędzy kongresem wiedeńskim a powstaniem styczniowym 183
Kultura taneczna ziem polskich w latach 1815–1867 194
Muzyka odwołująca się do tańców narodowych w okresie wczesnego i dojrzałego romantyzmu 211
Polonez w salonach okresu wczesnego i dojrzałego romantyzmu 226
Mazur – najpopularniejszy taniec narodowy wczesnego i dojrzałego romantyzmu 233
Krakowiak zajmuje miejsce kozaka w kanonie tańców narodowych 240
Przyjęcie kujawiaka i oberka w obręb kanonu polskich tańców narodowych 251
Od powstania styczniowego do odzyskania niepodległości– faza późnego romantyzmu i faza post–romantyczna (spóźnionego romantyzmu) 257
Rozdział IV 257
Sytuacja społeczno-polityczna na ziemiach polskich w latach 1867–1905 257
Tańce narodowe po klęsce styczniowej 262
Tańce narodowe w głównych nurtach twórczości kompozytorskiej 273
Tańce narodowe w baletach oraz w teatrze nurtu ludowego 279
Szlachecki polonez, chłopski chodzony i zagadnienie suity okrągłego 291
Mazur u szczytu rozwoju formy 301
Krakowiak w dokumentacji etnograficznej i podręcznikach tańca. Wzrost popularności tańca góralskiego 313
Kujawiak i oberek w drugiej połowie XIX wieku 320
Rozdział V 329
Tańce narodowe w XX wieku 329
Zarys sytuacji społeczno-politycznej na ziemiach polskich w XX wieku 329
Kultura taneczna na ziemiach polskich a polskie tańce narodowe w pierwszej połowie XX wieku 334
Tańce narodowe jako idea społeczno-edukacyjna 345
Tańce narodowe w polskiej kulturze tanecznej po drugiej wojnie światowej 360
Polskie tańce narodowe na scenie baletowej i estradzie kabaretowej 370
Tańce narodowe w twórczości kompozytorskiej w XX wieku 386
Polonez w praktyce balowej i scenicznej w XX wieku 396
Choreotechnika mazura w tradycji polskiej XX wieku 398
Oberek według podręczników tańca w XX wieku 404
Kujawiak w relacjach i podręcznikach XX wieku 408
Dwudziestowieczne wizje choreotechniki krakowiaka 415
ZAKOŃCZENIE 423
Bibliografia 435
Czasopisma 478
Indeks nazwisk 481

RozdziałI

opijatykachztańcamiPopiela2ipląsachzokazjizjazdugnieźnieńskiego3wspo-

minaJanDługosz(1415-1480),choćkilkasetlatdzielącychautoraoddomniemanych

faktówniebardzogodotegoupoważnia.Niecobardziejwierzymyanonimowemu

kronikarzowiBolesławaKrzywoustego(1086-1138),kiedywspominaonietakwiele

wcześniejszychtańcachprzyokazjipodstrzyżynMieszkaI(922/945-992)czyowstrze-

mięźliwościodnichpośmierciBolesławaChrobrego(967-1025)4.Byćmożewspo-

mnianymprzezGallaAnonimaucztomtowarzyszyłytańce,zwłaszczażewjednym

przypadkuwspominateżonklaskaniuwdłonie”

,którewówczesnych,XII-wiecznych

realiachmogłooznaczazachowanieocharakterzetanecznym

.odnoszącsiędokultury

dworu,mistrzWincentyKadłubek(1150/1160-1223),biskupkrakowski,wspominał

onhucznychbalach”wczasachKazimierzaSprawiedliwego(1138-1194)

.Zkolei

JanDługoszkilkukrotnienadmieniłotańcach7,wtympodczaswspółczesnychmu

uczt,towarzyszącychkoronacjom8,zaślubinom9iwizytom10królewskim.Wyjątkową

iniezwiązanązpolskimiksięstwami-choćziemiamisłowiańskimi-jestinformacja

otańcuwojennympomorskichwojskŚwiętopełkaIIWielkiego(1195-1266)wyko-

nanympozwycięstwienadwojskamikrzyżackimiw1247roku11.

Dziękizachowanejliteraturzekaznodziejskiej,zapiskomkronikarskimipra-

wodawstwiesynodalnemu,szczególnieliczniereprezentowanymprzezzabytki

zpierwszejpołowyXVwieku,wielewiemyostosunkukościołakatolickiegodo

tańcawepoceśredniowiecza.Zaznaczyćjednaknależy,iżźródłaobecnenazie-

miachpolskichstanowiąraczejodbicietrendówpowszechniepanującychwEuro-

pieaniżelisytuacjilokalnej.Kaznodziejetraktująwięctaniecjakooﬁaręskładaną

diabłu,zabawębałwochwalcóworazzwolennikówlubparaﬁandiabłaczyteż

procesjęsamegoksięciaciemności12.Jakotakipostrzeganybyłwięctaniecjako

JanaDługoszaRocznikiczyliKronikisławnegoKrólestwaPolskiego,t.1,red.J.Dąbrowski,

Warszawa1961,s.214.

JanaDługoszaRoczniki…,dz.cyt.,s.212,305.

AnonimGall,Kronikapolska,przeł.ioprac.R.Grodecki,Warszawa1923,s.70-71,85.

GallAnonim,Kronikapolska,oprac.M.Plezia,Wrocław2003,s.11-13,16.

W.Kadłubek,Kronikapolska,wyd.A.Przeździecki,Kraków1862,s.192-193,218,223.

M.in.JanaDługoszaRoczniki…,t.2,red.K.Pieradzka,Warszawa1969,s.88;JanaDługosza

Roczniki…,t.5,red.J.Garbacik,K.Pieradzka,Warszawa1975,s.404.

Np.ZoﬁiHolszańskiejwroku1424,JanaDługoszaRoczniki…,t.8,red.S.Gawęda,Warszawa

1985,s.207.

Np.ElżbietyRakuszankizKazimierzemIVJagiellończykiemwroku1454,JanaDługosza

Roczniki…,t.10,red.J.Wyrozumski,Warszawa2004,s.203.

Np.królaKazimierzaIVJagiellończyka,królowejZoﬁiHolszańskiejikrólowejElżbiety

RakuszankiwzamkunieszawskimiToruniuw1454roku,JanaDługoszaRoczniki…,t.10,dz.cyt.,

s.232;królaKazimierzaJagiellończykawGdańskuw1457roku,tamże,s.312.

JanaDługoszaRoczniki…,t.4,red.D.Turkowska,Warszawa1975,s.61-62.

S.Konarska-Zimnicka,TaniecwPolsceśredniowiecznej.Świadectwoźródełpisanych,Kra-

ków-Kielce2009,s.172-187.

Brak wyników

Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra