Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
Wstęp
17
wswoimgronieczołowychreprezentantówartystycznejiintelektualnejeli-
tybiałoruskiej,dlaktórychodrodzeniekulturynarodowejbyłokwestiąprio-
rytetową,częstowręczsensemżycia.Sprawyteatruleżałynajpierwwgestii
stworzonegowstrukturzeIKBInstytutuWydziałuLiteraturyiSztuki,apo
reorganizacjiInstytutuw1925r.-doWydziałuSztuki(powstał27II1925),
naczelektóregostanąłJazepDyła25.Wydziałtenskładałsięztrzechsekcji:te-
atralnej,muzycznejisztukpięknych.Naczelesekcjiteatralnejstanęli:Mika-
łajKrasinskijakoprzewodniczący,JewstigniejMirowicziFlaryjanŻdanowicz
jakozastępcy,afunkcjesekretarzapełniłMikałajIljinski.Sekcjateatralna
działaławpiętnastoosobowymskładzie,m.in.JazepDyła,UładzisłauHału-
bok,ZmitrokBiadula,CzasłauRodzewicz,MichajłaHramyka,PaulinaMia-
dziouka,JauhienRamanowicz,PawełAresznikau,MichaśHurski.Zczasem
sekcjapowiększyłasięprawiedwukrotniedziękinowymczłonkom-działa-
czomteatralnym,reżyserom,aktoromikrytykomteatralnym.
Dozadańsekcjinależało:1)udzielaniepomocyBTP-1,Studiubiałoru-
skiemuwMoskwie(od1926-BTP-2)izespołowipodkierownictwemU.
Hałubka;2)rozpracowaniezasadfunkcjonowaniainstytucjiteatruwBSRR;
3)pomocwprzygotowaniumłodychaktorówispecjalistówzinnychdzie-
dzinsztukiteatralnej;4)przeprowadzeniebadańnadhistoriąteatrubia-
łoruskiegoizałożeniebiałoruskiegomuzeumteatralnego;5)badanie
białoruskiegotańcaludowego;6)powiększenierepertuaruscenicznego,
wybórutworówdlaamatorskichzespołównawsi;7)tłumaczenieutworów
klasykieuropejskiejiichpublikacja;8)udoskonalenieutworówscenicz-
nychpodwzględemjęzykowym;9)rozpracowanieterminologiiteatralnej.
25
JazepDyła(1880-1973)-działaczteatralny,publicysta,dramaturg.Poukończe-
niugimnazjumwSłucku(1898)rozpocząłstudianaWydzialeWeterynariiUniwersytetu
wTartu(1899-1902).Jednaknieskończyłich,ponieważzaudziałwdziałalnościantyrzą-
dowejzostałskreślonyzlistystudentów(1902).Dziękizdolnościomliterackimrozpoczął
pracęwredakcjigazetynSiewierno-ZapadnyjKraj”(I1903-3IX1904)inazleceniemiń-
skiegokomitetuRSDRPprowadziłpracęagitacyjnąwśródchłopów.Wlatach1906-1917
pracowałwwydawnictwachMoskwy,PetersburgaiKazania.Byłczłonkiemredakcjiczaso-
pismanSowriemiennyjMir”(1906-1909),wydawnictwanIwanSytin”
.Przezpewienczaspeł-
niłfunkcjęprzewodniczącegokomitetuudzielaniapomocyofiaromokupacjiiinterwencji.
Wgrudniu1918-członekPierwszegoTymczasowegoRządu.WpowstałejBSRRprzeztrzy
miesiące(od1I1919)pełniłobowiązkiLudowegoKomisarzaPracy,pókiniepowstałRząd
Litewsko-BiałoruskiejSSR.PomagałwstworzeniuBiałoruskiegoUniwersytetuPaństwowe-
go,ajakolektorhistoriikulturybiałoruskiejpracowałnanauczycielskichkursach.Wlatach
1919-1930zajmowałróżnestanowiska:byłPrzewodniczącymCentralnegoZwiązkuBiało-
ruskiego(Centrsajuz,IX1921-II1923);PrzewodniczącymPaństwowejKomisjiPlanowania
BSRR(1923-1924);zastępcą(1928-1929)iinspektorem(25IV1929-18VI1930)Białoru-
skiegoKomitetud/sKinematografii;naukowymsekretarzem(XI1924-IV1925)iprzewod-
niczącymWydziałuSztuki(8III1925-VII1927)InstytutuKulturyBiałoruskiej;dyrektorem
InstytutuSztukiBiałoruskiej(VII1927-1928);dyrektoremBTP-1(12VI1926-11XII1927).
Aresztowanyizesłany(6VIII1930)doSaratowa,gdziemieszkałdośmierci.