Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
docieramydoodkrywania.Wnimzasadzasięmożliwośćwszelkiegowytwarzającegosporządzania.
Technikaniejestwięcsamymtylkośrodkiem.Technikajestsposobemodkrywania.Jeżelizwrócimy
natouwagę,otworzysięprzednamizupełnieinnyobszardlaistotytechniki.Jesttoobszar
odkrycia,tzn.prawdy”[69].
Tenrodzajaktywnościmawięcsłużyćwydobywaniuformy,mastanowićswoiste
instrumentum,awięcbyćśrodkiem,zapomocąktóregocośzostanieuskutecznionelubosiągnięte
[70].JakzauważajednakvanMelsen,toujęcie,jakkolwiekniezawężałobymyśleniaotechnologii,
itakpozostajeniezwyklepojemne,zewzględunabardzoszerokiwachlarzpraktykwchodzących
wjegoskład.Obejmujeonobowiemzakres„odmanipulowaniaprzedmiotamimaterialnymi
doczynnościbardziejintelektualnych”[71].Ztejwłaśniekonstatacjimożnawywieśćdwagłówne
tropymyśleniaotechnologii–jakooprzyrządzieorazjakoometodzie/formule.Oobunurtach
pisałemjużczęściowowewcześniejszymfragmenciepracy,aleterazchciałbymwzmocnićich
pewneaspekty.
Pierwszyztropów,awięcrozpatrywanietechnologiiwkategoriachmaterialnychreprezentacji,
pokrywasięzprzytaczanymiprzezemnienapoczątkurozdziałuujęciamitechniki.Rozpatruje
jąbowiemwkontekściewytworówmaterialnych,które„sąużywane”.Najpełniejtepostulaty
spełniarozumienietechnikizaprezentowaneprzezSicińskiego.Technologiawówczaswcielasię
wprzyrządy,przypomocyktórychczłowiek–okupująctowiększymlubmniejszym
zaangażowaniem–realizujeswojecele.Tymsamymjejużytkownikumiejscowionyzostaje
wcentrumtechnospołecznegouniwersum.Wjegomocyjestdefiniowanie,kreowanieiużywanie
technologicznychwytworów.Słowem,człowiekwymyśla,stwarzaiużywatechnologiewedług
własnychpotrzeb.Jedynymwzasadzieoczekiwaniemskierowanymwobecniejjestopisywanyjuż
przezemniewymógefektywności.OjegoroliwkonstytuowaniuświataspołecznegopiszeAnna
Pałubicka:„Wokresieprzedoświeceniowymkulturowywymiarludzkiegoświataobiektywnegonie
byłwżadnejmierzeuzależnionyodczynnikatechnologicznejefektywnościdziałań,coprzesądziło
oczystoontologicznymcharakterzetowarzyszącejtemuokresowirefleksjifilozoficznej.[...].
Zdecydowanienatomiastczynniktenzacząłbyćbranypoduwagęwkulturzeoświeceniowej,
coznalazłoswojeświadectwofilozoficznewempiryzmieangielskim,alenadewszystko
wepistemologicznejgwarancjiKantowskiej,udzielonejwiedzyartykułowanejprzezdoświadczenie
opracowanewpoznaniumatematyczno-przyrodniczym,przezsamotopoznanie,atakżeprzez
poznaniesyntetyczno-aprioryczne.Wkażdymraziefilozoficznaeliminacjaontologiinarzecz
epistemologiistanowi–generalnie–świadectwotego,żewłaśnietechnologicznaefektywność
działańzaczynaobecnieodgrywaćistotnąrolęprzykonstytuowaniusiękulturowegowymiaru
ludzkiegoświataobiektywnego”[72].
Efektywnośćposługiwaniasięprzyrządaminietylkowięcstanowiistotnyczynnik
jednostkowegofunkcjonowania,alewręczjestjednymzelementówstrukturującychludzkiwymiar
świataobiektywnego.Umiejętnośćużywaniaichprzezczłowiekastanowiprzejawjegoadaptowania
siędośrodowiska–imlepiejsięonnimiposługuje,tymsprawniejporuszasiępoświecie
społecznym.Technologia,mimożesamaopisywanabywaczęstojakozewnętrznawobecczłowieka
[73],stanowiwięcsystemdefiniującywłaśnieto,coludzkie.JakstwierdzaErnstCassirer,
technologiajestinstrumentemsamopoznania,gdyż„zmuszaczłowiekadoprzyznaniasiędosamego
siebie”[74].
Podobnierzeczsięmazmyśleniemotechnologiijakoometodzieorganizującejrzeczywistość
społeczną.Onarównieżdefiniujeludzkiwymiarżyciaspołecznego.Najejrangęoraz
komplementarnośćwzględemnarzędzizwracauwagęHeidegger:„Wyinterpretowanienarzędzi
poprzezprzypisanieimsensutworzypodstawęempirycznądladalszychbadańnaddanąkulturą.
[...]zaźródładlabadańkulturoznawczychmamynarzędziaiumiejętnośćposługiwaniasięnimi.
Narzędziaiumiejętnościukładająsięwstrukturalnecałości,tworzącstylżycia”[75].
Optykąopisującąwpełnianalizowanytufenomenpozostajewięczestawienienarzędzi
