Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcjarewolucjiwsprawachwojskowych
27
któremożnabyłoobserwowaćpodczaswojnywZatoce,pogłębiłysię.Upowszechniła
sięteżnowoczesnatechnologia,któradebiutowaław1991r.
Wspólnywniosekzwolennikówpierwszegostanowiskajestnastępujący:wojna
wZatocestanowiłajedyniezapowiedźtego,wjakisposóbmogąwyglądaćnowekon-
fliktyzbrojne.Byłatylkoprzedsmakiemwojenprzyszłości.Wtymwzględzieznaczenie
tejwojnymożnaporównaćdobitwypodCambraiwlistopadzie1917r.Ówczesnabry-
tyjskaofensywabyłanowatorskapodwzględemtaktycznymioperacyjnym,bowiempo
razpierwszymasowoużytowniejczołgów(wliczbie476)orazskuteczniezastosowano
nadużąskalęplanogniowy,któryzostałdodatkowoskoordynowanyzlotnictwem15.
289samolotówbrałoudziałwdziałaniachzwiadowczychirozpoznawczychorazwroli
bombowców16.Zaskoczenietaktyczneosiągnięto,eliminująctypowedotychczasbom-
bardowaniaartyleryjskiepoprzedzająceatakpiechotyizastępującjeofensywączołgo-
wą.OstatecznieatakBrytyjczykówzapomocączołgów,artyleriiipiechotyzakończył
sięichporażką,gdyżniezdołalioniprzewidziećszybkościniemieckiegokontruderze-
nia,którenastąpiłodziesięćdniporozpoczęciubrytyjskiejofensywyczołgowej.Broń
pancernazaśwcałejpełniwkroczyłanapolabitewdopierodwiedekadypóźniej.Tak
czyinaczej,dziękinowatorskiemuzastosowaniupionierskiejtechnologiipodCambrai,
jakobrazowozauważyłLidellHart:„zapomocązaledwie378czołgówi4000atakują-
cychzczołgamiżołnierzy,wspierającychtylkosześćdywizjipiechoty,zdobytowięcej
ziemiizadanowrogowiwiększestraty–przystratachwłasnychwynoszących5000
ofiar–niżprzyużyciukilkunastudywizjipodYpres,gdzieprzeztrzymiesiącestraty
wyniosły400tys.żołnierzy”17.
Wobydwuprzypadkach–wroku1917iw1991–zaskoczenieprzeciwnikauzy-
skanodziękiskoordynowanemuzastosowaniunowychtechnologii.BitwapodCambrai
orazwojnawZatocestanowiłyswegorodzajuzwiastunyprzyszłości.Ideaskoordyno-
wanegozastosowaniaczołgów,samolotówipiechotyjakonowejkoncepcjitaktycznej
byłarozwijanawokresiemiędzywojennymzarównowWielkiejBrytanii,jakiwNiem-
czech.RezultatemteoretycznychpracJohnaFrederickaCharlesaFullera,LiddellaHarta
orazHeinzaGuderianabyłakoncepcjawojnypancernej,która,stanowiącczęśćRMA
symbolizowanejprzezBlitzkrieg,zrewolucjonizowałaniemieckisposóbwalkipodczas
IIwojnyświatowej.
WojnawZatocebyłaprzedsmakiemwspółczesnejrewolucjiwsprawachwojsko-
wych;amerykańskąinterwencjęwSomalii(1992)możnatraktowaćjakoswoistyaperi-
tif;wojnęwKosowie(1999)należałobyuznaćzaprzystawkędodojrzałejinformacyjnej
RMA;zaśinterwencjęwAfganistanie(2001)orazwojnęwIraku(2003)–zapierwszą
15Porazpierwszyczołgi(typuMarkI)zostałyużyteprzezBrytyjczykówpodczasbitwynadSommą
wewrześniu1916r.
16Szerzejzob.:JonathanB.A.Bailey,TheFirstWorldWarandthebirthofmodernwarfare[w:]TheDy-
namicsofMilitaryRevolution1300–2050,red.MacGregorKnox,WilliamsonMurray,CambridgeUniversity
Press,Cambridge2001,s.142–143;StevenJ.Rauch,CambraiOffensive[w:]TheEncyclopediaofWarI,
1914–1918:APolitical,Social,andMilitaryHistory,red.SpencerC.Tucker,ABC–CLIO,Denver2005,Vol.II,
s.251–253.Zob.też:RichardBaumgartner,RelentlessMechanizedAssault,„MilitaryHistory”,Vol.3,No.
4,February1987,s.34–41;A.J.Smithers,Cambrai:TheFirstGreatTankBattle,1917,LeoCooper,London
1992;TimNewark,Cambrai1917[w:]idem,50bitew,którezmieniłybieghistoriinowożytnej,Wydawnictwo
KURPISZ,Poznań2002,s.78–81.
17Chodzioczołgi,którewzięłyudziałwpierwszejfaliuderzenia(378),anieowszystkieczołgiwyko-
rzystanepodczastejbitwy(476).Cyt.w:TimNewark,Cambrai1917,op.cit.,s.78.
