Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Technologiaiwojnaprzyszłości
wojny”–namalowaniawielkiegofresku,swoistegopejzażuwojennego.Jegopracęza-
kłócajednakprzybycienie(rozpo)znanegogościa.PowielulatachposzukiwańIvoMar-
kovićwkońcuodnalazłfotoreporteraiprzybył,abygozabić.Dlaczego?Podczaswojny
naBałkanachwchorwackimVukowarzeFaulqueszrobiłzdjęciemłodemużołnierzowi,
którydopierocozostałwcielonydowojska,ajegooddziałzostałrozbityprzezSerbów.
Nieznanyżołnierzchorwacki(Marković)zostałuwiecznionynazdjęciu,któreopubliko-
wanowprasie.„Żołnierzniewiedziałoniczym,dopókizdjęcieniedotarłodoszpitala
wOsijeku.Wszyscymugratulowali.Stałsięsławny.Chorwackibohater”47.Schwytany
przypadkiemprzezSerbówMarkovićzostałrozpoznanyprzezjednegozestrażników
jako„bohaterzVukowaru”,jako„twarzchorwackichseparatystów”iwrezultaciebył
torturowanyprzezsześćmiesięcy.Słynnezdjęciedotarłoteżdojegorodzinnejwioski.
Bandaczetnikównapadłanajegodom,zgwałciła,okaleczyłaizamordowałajegożonę
orazpięcioletniegosyna.ZdjęciezrujnowałożycieMarkovića.Drobneiniepozorne,
wydawałobysię,wydarzeniemożemiećwerzeglobalnychśrodkówmasowegoprzeka-
zupotężnąsiłę.Pérez-Revertetakpiszeomediach:
Nadszedłkoniecpowszechnieuznanejiluzjiichaseptycznejiniewinnejroli.Wczasachsieci
informatycznych,satelitówiglobalizacjinazwaniejesttym,coróżnicujeterytoriaitoczące
sięnanichżycieludzi.Tym,cozabija,jestwskazaniepalcem:mostumieszczonynamonito-
rzeinteligentnejbomby,wiadomośćowzrościelubspadkunotowańgiełdowychpodanaotej
samejporzeprzezwszystkiedziennikitelewizyjneświata.Zdjęcieżołnierza,którydotejpory
byłtylkojednązwieluanonimowychtwarzy48.
TojestwłaśnieefektCNN.Dodatkowonowatechnologiakomunikacyjnaumożli-
wiającarelacjewczasieniemalrzeczywistymsprawiła,zemożnaprzeżywaćkonflikt
erypóźnejnowoczesnościprzedtelewizoremwewłasnymfotelu,chrupiącchipsylub
orzeszkiziemne.Powstałaniebezpiecznailuzjabyciabliskowojny.Równocześniejed-
nakwojnatamiałapoprzeznajnowocześniejszetechnologiewojskowe,znajdującesię
wcentrumzainteresowaniamediów,wytworzyćwrażenie,żejejcelemniebyłozabija-
nieludzi,ale„chirurgiczne”eliminowaniecelów.Wrzeczywistościwwojniezginęło
między23a29,5tys.Irakijczyków(wtym3664cywilów)49.TegomedianaZachodzie
niepokazywałynietylkodlatego,żeniechciały,alerównieżdlatego,żeniemogły
–zpowoducenzurywojskowejiautocenzury.Reporterzyniebyliwstanierelacjonować
prawdziwegoobliczawojny,gdyżarmiaprzedstawiałaimto,cochciała,byzobaczyli,
awkonsekwencji,abyprzekazywaliswoimodbiorcomokreślonywizerunekwojny.Lu-
dziemieliwidzieć„oswojoną”wojnę,takabybyłaonaspołeczniedoprzyjęcia.
WswojejksiążceHotelWarriors,będącejrelacjązpracypodczaswojnywZatoce,
reporterwojennyJohnFialkaprzedstawiłmetody,dziękiktórymwojskuudawałosię
wpływaćnatreściprzekazumedialnego,awkonsekwencji,nasposóbpostrzeganiawoj-
47ArturoPérez-Reverte,Batalista,MUZASA,Warszawa2007,s.47.
48Ibidem,s.65.
49LiczbaofiarpostronieIrakubudziłalicznekontrowersje.Wedługszacunkówpublikowanychzaraz
pozakończeniuwojnymiałozginąćnawet100tys.Irakijczyków.Daneprzytaczamzabardziejprawdopo-
dobnymiiaktualnymiszacunkami:CarlConetta,TheWagesofWar.IraqiCombatantandNoncombatant
Fatalitiesinthe2003Conflict,Appendix2:IraqiCombatantandNoncombatantFatalitiesinthe1991Gulf
War,ProjectonDefenseAlternativesResearchMonographNo.8,TheCommonwealthInstitute,20October
2003,http://www.comw.org/pda/0310rm8ap2.html#1.%20Iraqi%20civilian%20fatalities%20in%20the%201
991%20Gulf(08.09.2007).
