Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30OTEKSTYDOŚWIADCZENIA
wypijalitrochękrwiiwsłuchiwalisięwstraszne,bezradneskomlenie.
Przyglądalisiębijącemusercu,braliwręceciepły,ruchliwynarządidrob-
nymiukłuciaminiszczyliosierdzieizastawki.Misteriumbóluwywoływało
wnichnienasyconąciekawość30.
Obraztenukazujemłodzieńcząbezwzględność,pokładybestial-
stwaisiłębudzącychsiępopędów,któredoprowadządozbrodni.Sta-
jesięonafloczywistością”,gdychłopcy,zafascynowaniprostytutką,od-
krywajądialektykęrozkoszyinienasycenia,którejmatkobójstwosta-
niesięosobliwymzwieńczeniem.flOtosensżycia”stwierdzawszak
młodszyzbracipospotkaniuzdziewczyną.Narracjailustrujeetapy
rozwojuseksualnegozgodniezbadaniamiFreuda,któregowpoczątku
wiekuodkryłBrenner.IodtądjużwszystkieopowiadaniaCsáthazstę-
powaćbędąwgłąbpsychiki,dzieciństwa,halucynacji31.
Torturyzwierząt,dziewczyny,awkońcumatkobójstwoukazująsiłę
pożądania,rozsadzającegopiersidorastającychchłopców,alewpisują
sięrównieżpośredniownawpółautobiograficznyprojektCsátha.Mor-
derstwostajesięmetaforąpełnoprawnegowkroczeniawdojrzałość.
BraciaVassiWitmanbliscyzresztąsobie,podobniejakczarodziej
izamordowanaprzezchłopcówsowa,symbolmądrości.Słowem:flPrze-
nikliwydźwięktłuczonegoszkła”,gdybraciaWitmankradnąmatczyne
klejnotytużprzedjejzamordowaniem,ujmujezawartewpytaniufldla-
czegowszystko,cowżyciupiękne,wspaniałeipociągające,jestzara-
zemstraszne,niewytłumaczalneikrwawe”sednoposzukiwańCsátha32.
Zgodniezwyrażonymuzaraniaminionegostuleciapragnieniem
Csáthwproziekadrowałwybranemomentyzeswojegożyciazapo-
mocąnieustannychzbliżeńioddaleńmiędzyautobiografiąafikcją.
StrategięnajlepiejwidaćwtomiePopołudniowysen(1911).Przykła-
dowowPaniencewłaściwyzawodowejdrodzeautoraświatmedycz-
nyzyskujepoczesnemiejsce,ajegozwiązkizautobiografiąautora
30G.Csáth,Matkobójstwo,tłum.R.Żmùda-Trzebiatowsczi,flLiteraturanaświe-
cie”2001,nr3–4,s.13.
31Por.wtymtomieartykułEwyPaczoskiej,s.83.
32G.Csath,Matkobójstwo,dz.cyt.,s.19,15.