Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MATEUSZCHMURSKIPamięćmiejscanastykuliteraturikultur000
O33
MójBoże,skończyłempięćlat,jakżeżsięzmieniłem,jaktenczaszleciał!
Ażstrachpomyśleć!Cosięzemnątymczasemdziało,czyprzytrafiłomisię
cośpięknego,wielkiego?Nie,nic.Jeszczenic.Jeszczeniczegoniewidzia-
łem.Ileczasumusiupłynąć,żebymdorósł,żebymsiędowiedział,dlaczego
wartożyć.Towiedzątylkodorośli,bezwątpieniatylkooni40.
Naiwnaopowieśćtracistopniowoswąniewinność:niebrakwniej
subtelnejironii,nutypowątpiewaniaiprowokacjiwobecświatafldo-
rosłych”.NieustannagrazbliżeńioddaleńpozwalazaśCsáthowina
negocjacjęswojego(nie)widzialnegomiejscawtekście.
Licznedalszeopowiadaniaodczytaćmożnaniczympożółkłyalbum
zezdjęciamizlatmłodości,wktórymfotografiezastąpiłynowele,
baśnieczynaturalistycznescenkiznieodległejprzeszłości.Opowieść
ogrudniowymświniobiciustajesięmetaforąutratydziewictwa,gdy
woczachCsáthawspomnieniazwojwodińskiejwsispajająsięzbez-
litosnymspojrzeniemmłodegolekarzanasiłępopędów(Świniobcie
[ATor]41);przywiązaniestudentadopiecyka–symbolemnostalgiiza
Wojwodiną,aleirodzącychsiępragnień(Piec[AKályha]).Oilekadro-
waniedostrzecmożnanajwyraźniejaposteriori,woparciuoznajomość
życia,prozyidziennikaautora,otyleobserwacjategomechanizmu
skłaniadoposzukiwaniapodobnychzjawiskwcałymzbiorze.Obok
wykorzystaniasformułowańidentycznychzdziennikowymi42czygier
zinnymiopowiadaniami43,rzucasięwoczytakżeto,żepozapierw-
szymtekstemwszystkiekolejnededykowanezostałyosobomważnym
wżyciuautora44.Szczegółyteuwyraźniająjeszczekonturyprzestrzeni
autobiograficznej,atakżebliskośćprozyidziennika:
40Tamże,s.37–38.
41G.Csáth,Świniobicie,tłum.W.Obiała,w:tenże,Opium.Opowiadaniaidzienni-
ki,tłum.E.Cygielskaiin.,Warszawa2016,s.7–11.
42Por.Csáth,Mesék,amelyekrosszulvégződnek…,dz.cyt.,s.132,175,182,190,
222.
43Tamże,s.135,138,143,165,171,175,187,214.
44Matkobójstwo–E.Osvátowi,Panienka–prof.Moravcsikowi,Dawnylist[Régi
levél]–M.Vészi,Opium–A.Sássyemu,Johanna–drS.Rajzowi,Józsika–Évie,nianii
